သႀကၤန္ပဲြေတာ္

သႀကၤန္ပြဲေတာ္
ျမန္မာ သႀကၤန္အား ပန္းခ်ီျဖင့္ သရုပ္ေဖာ္စဥ္

သႀကၤန္ဟူေသာ စကားသည္သကၤႏၱဟူေသာ ပါဠိ မွဆင္းသက္၍ ရြတ္ဆိုေသာအခါ သကၠတ၌ရွိေသာ ရရစ္သံျဖင့္ ရြတ္ဆိုရေသာ စကားျဖစ္သည္ ။ အဓိပၸါယ္မွာ ကူးေျပာင္းျခင္းျဖစ္၏ ။ ဤကမာၻေျမႀကီးသည္ ေနကိုဗဟိုျပဳ၍ မိႆ ရာသီမွစ၍ ၿပိႆ ၊ ေမထုန္ ၊ ကရကဋ္ ၊ သိဟ္ ၊ ကန္ ၊ တူ ၊ ၿဗိစာၦ၊ ဓႏု ၊ မကာရ ၊ ကုမ္ ၊မိန္ ဟူေသာ ရာသီခြင္တို႔သို႔ အစဥ္လိုက္ ကူးေျပာင္း လွည့္လည္ၿပီးေနာက္ သူရိယသိဒၶႏၱက်မ္း အလို ၃၆၅ ရက္ ၊ ၆ နာရီ ၊ ၁၂မိနစ္ ၊ ၃၇စကၠန္႔ ျပည့္ေသာအခါ ၊ တနဂၤေႏြ ရ၀ိဖုဋၿဂိဳဟ္စင္သည္ မိႆရာသီအစ သုညအသၤာသို႔ဝင္၏ ။ သို႔ရာတြင္ ႏွစ္မကူးေသးေခ် ။ ေဗဒင္တြက္ရိုးက်မ္း မ်ား၌ ရ၀ိဖုဋၿဂိဳဟ္စင္ ႏွင့္ ရ၀ိမဓ်ၿဂိဳဟ္သြမ္း ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ခြဲျခားျပသည္ ။ ထို႔ေၾကာင့္ မိႆရာသီသို႔ ထိုၿဂိဳဟ္ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စား ေရာက္ေသာ အခိ်န္ကာလသည္လည္း ကြဲျပားသည္ ။ မိႆရာသီသို႔ တနဂၤေႏြ ရ၀ိဖုဋၿဂိဳဟ္ ၀င္ေရာက္ရွိၿပီး၍ ၂ရက္ ၊ ၄နာရီ ၊ ၄မိနစ္ ၊ စကၠန္႔ ၄၀ ၾကာမွ တနဂၤေႏြ ရ၀ိမဓ်ၿဂိဳဟ္သြမ္း ေရာက္ရွိ၏ ။ ထိုကဲ့သို႔ ကြာျခားေသာ ႏွစ္ရက္ေက်ာ္ ကာလသို႔ ဝင္ေသာအခါက်မွသာ အတာတက္၍ ႏွစ္သစ္ကူးၿပီဟု အသိအမွတ္ ျပဳၾက၏ ။ ဤသႀကၤန္ပြဲေတာ္တြင္ ျမန္မာတိုင္းရင္းသားတို႔သည္ ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေရပက္ကစားၾကသည္ ။ သႀကၤန္ေရပက္ ဖ်န္းျခင္းသည္ ေလးနက္မြန္ျမတ္ေသာ အဓိပၸါယ္ရွိသည္ ။ ေရသည္ ေမတၱာဓာတ္ကို တင္စားသည္ ။ ေရကစား ၾကသည္မွာ ေရလိုေအး၍ ပန္းလိုလန္းပါေစ ဟူေသာေမတၱာဓာတ္ျဖင့္ ကစားျခင္းျဖစ္သည္။

ၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားတြင္ မ်ားစြာေသာ ေရပန္းမ်ားျဖင့္ ေခတ္သစ္ ျမန္မာ သႀကၤန္ရႊင္ျမဳးၾကစဥ္

သႀကၤန္ပြဲ သည္ျမန္မာ့တို႔၏ ရိုးရာျပကၡဒိန္ အစဆံုးလျဖစ္ေသာ တန္ခူးလတြင္ က်င္းပသည္ ။ တန္ခူးလသည္ အဂၤလိပ္ျပကၡဒိန္မွ ဧၿပီ (April) လႏွင့္တိုက္ဆိုင္သည္ ။ သႀကၤန္ပြဲကို ျမန္မာ့ႏွင့္ ယဥ္ေက်းမႈ႔ခ်င္းဆက္စပ္ေနေသာ ေလာ (Laos) ႏိုင္ငံ ၊ ကေမၺာဒီးယား (Cambodia) ႏိုင္ငံ ႏွင့္ ထိုင္း (Thailand) ႏိုင္ငံတို႔တြင္ အလားတူပင္ ဧၿပီလ၌ သႀကၤန္ပြဲေတာ္ကို ဆင္ႏႊဲၾကသည္ ။ သို႔ရာတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ သႀကၤန္ပြဲေတာ္သည္ ယင္းပြဲေတာ္တို႔ထက္ ႀကီးက်ယ္၍ ေရွး အင္း၀ေခတ္ ကပင္လွ်င္ အဂၤလိပ္ စေသာတိုင္းတစ္ပါးသားတို႔က ႏွစ္သက္ဖြယ္ရာမွတ္တမ္းတင္ခဲ့ၾကသည္။

သႀကၤန္သည္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ စစ္စစ္မဟုတ္။ ဟိႏၵဴယဥ္ေက်းမႈကို ေမြးစားထားျခင္း ျဖစ္သည္။ သႀကၤန္သည္ မဂၤလာ ၁၂ ပါးထဲမွ တစ္ပါး ျဖစ္ပါ၏။ ဤ မဂၤလာ ၁၂ ပါးသည္ပင္ ဟိႏၵဴယဥ္ေက်းမႈ ျဖစ္ပါ၏။ ကုလားတို႔သည္ ကေလးတစ္ဦးေမြးပါက ေနျပ မဂၤလာ၊ လျပ မဂၤလာ၊ ကြမ္းခံြ႔ မဂၤလာ၊ ထမင္းခံြ႔ မဂၤလာ၊ ပုခက္တင္ မဂၤလာ၊ နားထြင္း မဂၤလာ၊ နာမည္ေပး မဂၤလာ စသျဖင့္ ျပဳပါ၏။ မဂၤလာ ၁၂ ပါးအေၾကာင္း သိလိုလွ်င္ မာမာေအး၏ မဂၤလာ ၁၂ ပါးသီခ်င္း ကို နားဆင္ၾကည့္ပါ။

“ရ၀ိႏၵဳ ဒႆန- ေနလျပတဲ့ မဂၤလာ အညီ၊ က႑၀စၦ နားကို သ ျခင္း ျပဳပါသည္ —– ”

ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းသည္ပင္ သႀကၤန္

သႀကၤန္ဟူသည္မွာ ပါဠိဘာသာ “သကၤႏၲ” သကၠဋဘာသာ “သႀကၤန္” ဟူေသာ ျမန္မာေ၀ါဟာရသည့္ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းအနက္ကို ေဆာင္ေပသည္။

အဘယ္သို႔ ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းအနက္ကို ေဆာင္သနည္းဟူမူ အခ်င္း ယူဇနာ (၅၀) လံုး၀န္း ယူဇနာ (၁၅၀) ရွိ၍ အတြင္းကားေရႊ၊ အပကားဖလ္အတိၿပီးေသာ ဘာဏုရာဇာမည္ေသာ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းသည္ န၀င္းတလံုးမွန၀င္း တလံုး၊ နကၡတ္တလံုးမွ နကၡတ္တလံုး၊ တရာသီမွ တရာသီသို႔ အစဥ္လိုက္ ေျပာင္းေရႊ႕လာခဲ့ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ယင္းေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းကိုပင္ သကၤႏၲ- သို႔မဟုတ္ သႀကၤႏၲ-ဟု ေခၚျခင္းျဖစ္ရာ၊ တႏွစ္အဖို႔တြင္၊ န၀င္းအားျဖင့္ (၁၀၈) န၀င္းျဖစ္၍ သႀကၤန္ (၁၀၈) ႀကိမ္၊ နကၡတ္ (၂၇) လံုးျဖစ္၍ သႀကၤန္ (၂၇) ႀကိမ္၊ (၁၂) ရာသီျဖစ္၍ သႀကၤန္ (၁၂) ႀကိမ္ ရွိသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေပသည္။ ယင္းသို႔ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ထိုသႀကၤန္တို႔မွာ သာမညေရႊ႕ေျပာင္းျခင္းတည္းဟူ ေသာ စူဠသႀကၤန္တို႔သာ ျဖစ္ေပသည္။ မဟာသႀကၤန္ကား မဟုတ္ေပ၊ (၂) ရာသီနကၡတ္တို႔သို႔ ေရႊ႕ေျပာင္း ခ်ဥ္းကပ္ျခင္း သႀကၤန္ကေလးမ်ားသည္ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မွာသာမဟုတ္ ၿဂိဳဟ္တိုင္းပင္ရွိ၏။ ယင္းသို႔ရွိေသာ္လည္း လူတိုင္းသည္ တနလၤာစေသာ ၿဂိဳဟ္တို႔ကို မထားမူ၍၊ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္ကိုသာ တိုင္းထားၿပီးလွ်င္ ႏွစ္၊လ၊ ရက္တို႔ကို သားၾကေသာေၾကာင့္ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္ ေရႊ႕ျခင္းျဖင့္သာ သႀကၤန္ကို အသိအမွတ္ျပဳၾကေပသည္။
နကၡတ္စက္၀န္း

ေႆ၀ဏီနကၡတ္မွစ၍ ေရ၀တီနကၡတ္မ်ားရွိေသာ (၂၇) လံုးေသာနကၡတ္တို႔သည္ အာကာသေကာင္းကင္တြင္ စက္၀န္းပံုျပဳ၍ အ၀ိုင္းလိုက္ လွည့္လည္လ်က္ရွိရာ၊ ယင္းစက္၀န္းပံုႀကီးသည္ ယူဇနာသံုးသန္းေက်ာ္ရွိသည္ဟု ဆိုေပသည္။ ယခုလူ႔ျပည္မွ ျမင္ရသည္မွာ နကၡတ္စက္၀န္းႀကီး၏ ဂ-ပံုတပံုမွ်သာျဖစ္၍ အေရွ႕မွအေနာက္သို႔ အတန္းလုိက္ ေရြ႕လ်ားေနသည္ဟု ထင္ရေပသည္။ ယင္းစက္၀န္းပံု နကၡတ္၀ိုင္းႀကီးမွ နကၡတ္တလံုး-တလံုးကို တပတ္္ဟု ေခၚဆိုသည့္ ပါဒ-သဒၵါသည္ အပိုင္းအပံုကို ေဟာသည္၊ နကၡတ္ (၂၇) လံုးျဖစ္၍ ပတ္္ေပါင္း (၁၀၈) ပတ္ရွိသည္။ ယင္း (၁၀၈) ပတ္ကိုပင္ (၁၂) ပိုင္းျပဳ၍ ပိုင္းျခားလိုက္ျပန္ေသာ္- တဘို႔ တဘို႔၌ (၉) ပတ္စီ အညီအမွ်ရေလသည္။ ယင္း (၉) ပတ္ကို ေဗဒင္ေခၚအားျဖင့္ န၀င္းဟုေခၚသည္။ (၉) ခုအေရအတြက္ဟု ဆိုလိုသည္။ ဤ (၉) လံုးတပံု၊ (၉) လံုး တစုကိုပင္ ပါဠိဘာသာအားျဖင့္ ရာသီဟုေခၚသည္။ အစုအပံုဆိုလိုသည္။ ယင္းသုိ႔အားျဖင့္ တရာသီလွ်င္ (၉) ပတ္ န၀င္း (၉) လံုးက်ျဖင့္ တဆယ့္ႏွစ္ရာသီအတြက္ (၁၀၈) န၀င္းပင္။ သို႔မဟုတ္ ပတ္ေပါင္း (၁၀၈) ပတ္ ျဖစ္ေလေတာ့သည္။
ေနႏွင့္နကၡတ္အသြားၿပိဳင္

တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းသည္ စက္နာရီ (၂၄) မိနစ္ႏွင့္ ညီမွ်ေသာ ျမန္မာ (၁) နာရီတြင္ ယူဇနာငါးေသာင္းႏႈန္း က်ျဖင့္သြားသည္ဟု သူရိေယာဂၢမဒီပနီက်မ္းႏွင့္ သာရတၳဒီပနီမည္ေသာ ၀ိနည္းဋီကာက်မ္းႀကီးတြင္ ပါရွိသည္။ ဇာတ္နိပါတ္မ်ားတြင္လည္း ေနမင္းအသြား လွ်င္ျမန္ပံု ေဟာၾကားေတာ္မူခ်က္ရွိေပသည္။ ယင္းေနမင္း၏ အသြားႏႈန္းထက္ပင္ နကၡတ္ရာသီစက္၀န္းႀကီးက ျမန္ေသးသည္ဆိုရကား.. နာရီ (၆၀) လွ်င္ (တရက္လွ်င္) တအသၤာ ေနမင္းက က်န္ရစ္ခဲ့၏။ ယူဇနာ (၅,၀၀၀) ေက်ာ္ ရာသီစက္၀န္းက ေရွ႕သို႔ ခရီးလြန္သြားသည္ဟုလို။ ထို႔ေၾကာင့္ န၀င္း တလံုးလွ်င္ (၃) ရက္၊ နာရီ (၂၀) သာ လုိက္ႏိုင္၍၊ န၀င္းေလးလံုးဟူေသာ နကၡတ္တလံုး (၁၃) ရက္၊ နာရီ (၂၀) ရွိလွ်င္-နကၡတ္ တလံုးကုိ ေျပာင္း၍ လုိက္ရျပန္သည္။ ရက္ (၃၀) ရွိလွ်င္ (၂) လံုးတပတ္၊ န၀င္း (၉) လံုးဟုေသာ တရာသီမွ ေျပာင္း၍ လိုက္ရျပန္သည္။ ဤသို႔လွ်င္ ေနမင္းကေႏွး၍ ရာသီစက္နကၡတ္က ျမန္ေလသျဖင့္ မိႆရာသီ၊ အႆ၀နီနကၡတ္ ပထမပတ္၌ (၃) ရက္ နာရီ (၂၀)၊ ဒုတိယ ၎ (၃) ရက္၊ နာရီ (၂၀) စသည္ျဖင့္ (၁၂) ရာသီ (၁၀၈) န၀င္းလွ်င္ အၾကမ္းစားအားျဖင့္ ရက္ေပါင္း (၃၆၀) ေက်ာ္ရွိေသာ .. မိန္ရာသီ၊ ေရ၀တီနကၡတ္ စတုတၳပတ္မွ ပထမလွည့္လည္ရင္း၊ မိႆရာသီ၊ အႆ၀နီ နကၡတ္ ပထမပတ္သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိလာသည္ကို (၁၀၈) န၀င္း၊ နကၡတ္ (၂၇) လံုး၊ (၁၂) ရာသီျပည့္ျဖစ္၍ ေျပာင္းလာၾကေသာေၾကာင့္ ပတ္ျပျပည့္၊ နကၡတ္ျပည့္ ရာသီျပည့္ျဖစ္၍ “မဟာသႀကၤန္” ဟု ေခၚဆိုၾကေလသည္။
ႏွစ္တပတ္လည္- ရက္ေပါင္း

ဤသို႔ တဆယ့္ႏွစ္ရာသီစက္၀န္းတြင္ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္တည္ဟူေသာ ေနမင္းလွည့္လည္ခဲ့၍၊ ႏွစ္တပတ္လည္ေသာ ရက္ေပါင္းသည္ မကာရႏၲစေသာ ေဗဒင္က်မ္းမ်ားအလိုအားျဖင့္ (၃၆၅) ရက္၊ (၆) နာရီ၊ (၁၂) မိနစ္၊ (၃၆) စကၠန္႔၊ (ျမန္မာနာရီစစ္စစ္ျဖင့္ဖြဲေသာ .. (၃၆၅) ရက္၊ (၁၅) နာရီ၊ (၃၀) ဗီဇနာ၊ (၃၁) ခရာ၊ အႏုခရာ (၂၄) ျဖစ္သည္။) အဂၤလိပ္ နကၡတ္အရာႀကီးတို႔အလိုအားျဖင့္ (၃၆၅) ရက္၊ (၅) နာရီ၊ (၄၀) မိနစ္၊ (၄၆) စကၠန္႔ရွိ၏။ ထိုသို႔ရွိေသာေၾကာင့္ ႏွစ္တပတ္လည္ေသာအခါ ျမန္မာနာရီေပါင္းက အဂၤလိပ္နာရီေပါင္းထက္ တႏွစ္လွ်င္ (၂၃) မိနစ္ႏွင့္ စကၠန္႔ (၅၀) အၿမဲ ပိုလြန္လ်က္ ရွိေလသည္။ (၄) ႏွစ္လွ်င္ တႀကိမ္က် အဂၤလိပ္ရက္ ႏွစ္အျဖစ္ႏွင့္ တရက္တိုး၍ထားေသာ္လည္း ျမန္မာအခ်ိန္ကပင္ ပိုလြန္လ်က္ရွိေသး၏။ သို႔အတြက္ တႏွစ္၏ ရက္ခ်င္းအခ်ိန္ခ်င္း ျမန္မာန႔ဲ အဂၤလိပ္ကြားျခားလ်က္ ရွိသျဖင့္ မဟာသႀကၤန္က်ေသာရက္သည္ အဂၤလိပ္ရက္ တရက္အေပၚတြင္ အၿမဲမတည္ႏိုင္ေခ်။
ျမန္မာသႀကၤန္က်ရက္ႏွင့္ ဧၿပီ (၁၃)

ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၁၀၁ ခုႏွစ္ေလာက္တြင္ ဧၿပီလ (၁၀) ရက္ေန႔၌ မဟာသႀကၤန္က်ေသာရက္ႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ခဲ့၏။ ထို႔ေနာက္ ၁၁၆၂ ခုႏွစ္ေလာက္တြင္ ဧၿပီလ (၁၁) ရက္ သကၠရာဇ္ ၁၂၂၀ ျပည့္ေလာက္တြင္ ဧၿပီလ (၁၂) ရက္၊ ၁၂၆၃ ခုႏွစ္ေလာက္ကစ၍ ဧၿပီလ (၁၃) ရက္ေန႔၌ မဟာသႀကၤန္က်ေသာ ရက္မ်ားႏွင့္ တိုက္ဆိုင္ခဲ့ရာ၊ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၃၁၅ ခုႏွစ္ထိ ျဖစ္ေတာ့သည္။ ဧၿပီလ (၁၃) ရက္ေန႔ မဟာသႀကၤန္က်ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္းမွာ (၅၀) ေက်ာ္ၾကာရွည္ ခဲ့သျဖင့္ ျမန္မာသႀကၤန္က်မည့္ရက္ကို ျမန္မာရက္အားျဖင့္ ႐ုတ္တရက္ မေျပာႏိုင္ေစကာမူ အဂၤလိပ္ရက္အားျဖင့္ (၁၃) ဂဏန္းကိုမူကား… လူတိုင္းပင္ ႏႈတ္တက္ရေနၾကေပေတာ့သည္။
(၁၃) မွ (၁၄) သို႔

သို႔ရာတြင္ ယခုႏွစ္ အဖို႔တြင္ကား ႏႈတ္တက္္ရေနၾကေသာ္ ဧၿပီလ (၁၃) ရက္တြင္ တရက္တိုး၍ (၁၄) ဂဏန္းျဖင့္ အသစ္ျပင္မွတ္ၾကရေပေတာ့မည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ ျမန္မာသႀကၤန္က်မည့္ရက္ကို မဟာသႀကၤန္စာမ်ားက…

“ေဇယတု။ ။ အခ်င္းယူဇနာ (၅၀) ။ လံုး၀န္းယူဇနာ (၁၅၀) ။ အတြင္းက ေရႊကား။ အပကားဖလ္အတိၿပီးေသာ။ ေရာင္ျခည္တေထာင္ေဆာင္ေသာ္ ဘာႏုရာဇာမည္ေသာ္ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းသည္ တေပါင္းျဖစ္ေသာ မိန္ရာသီ။ ေရ၀တီနကၡတ္ အ၀သာန္္န၀င္းလက္ထက္မွသည္ တန္ခူးျဖစ္ေသာ မိႆရာသီ။ အႆ၀ဏီနကၡတ္၊ အာဒိန၀င္း ထက္သို႔ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၁၆ ခု၊ ေႏွာင္းတန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္ (၆) ရက္၊ (၄) ဟူးေန႔၊ ညဥ့္ (၃) ခ်က္တီးေက်ာ္၊ (၇) ရက္ ၾကာသေတးေန႔သို႔အ၀င္ (၂) နာရီ၊ တပတ္၊ (၉) ဗီဇနာ၊ (၃) ျပန္၊ (၂) ခရာ၊ ကုန္လတ္၊ ဓႏုစန္း၊ (၂) လာ ေဟာရက္၊ ေသာၾကာတရင္း၊ အဂၤါန၀င္း၊ ဗဗက႐ိုဏ္းႏွင့္ ယွဥ္၍ လက္စီးနကၡတ္ (၂၄) လံုး၊ ပတ္ျပည့္၊ (၁၁) ဃဋီလက္စီးလ်က္ ေဇဌနကၡတ္၊ (၂၃၇) အံသာ၊ (၃၆) လိတၱာ မြန္းတည့္ေသာအခ်ိန္၊ အဂၤလိပ္သကၠရာဇ္ ၁၉၅၅ ခု၊ ဧၿပီ (၁၄) ရက္၊ ၾကသပေတးေန႔၊ ညဥ့္စက္နာရီ (၃) နာရီ၊ (၅၀) မိနစ္၊ (၂၄) စကၠန္႔ စံခ်ိန္ေတာ္အားျဖင့္ (၃) နာရီ၊ (၅၃) မိနစ္၊ (၂) စကၠန္႔ အခ်ိန္တြင္ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္းသည္ ေရႊအဆင္းတူေသာ အ၀တ္တန္ဆာတို႔ကို ၀တ္ဆင္ လ်က္ သိေႏၶာျမင္းကို စီး၍ ေရခ်မ္းအုိးကို ပိုက္လ်က္ အေနာက္ကသည္ အေရွ႕ေျမာက္ေထာင့္သို႔ ေျပာင္း၀င္၏။” ဟူ၍ သႀကၤန္က်မည့္ရက္သည္ ျမန္မာ တန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္ (၆) ရက္၊ အဂၤလိပ္ ဧၿပီလ (၁၄) ရက္ေန႔ျဖစ္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပသည္။

ဤတြင္ အႏွစ္ (၅၀) ေက်ာ္မွ် အဂၤလိပ္တို႔၏ အယူအဆျဖင့္သာမဟုတ္ ျမန္မာတု႔ိ၏ အယူအဆျဖင့္လည္း နိမိတ္ မေကာင္းေသာ ဂဏန္းအေရအတြက္ဟု မွတ္ယူထားၾကသည့္ ဧၿပီလ (၁၃) ရက္မွ လြတ္ၾကရေပတာ့မည္။ အခ်ိဳ႕အယူသီးတို႔က ျမန္မာႏွစ္သစ္မဂၤလာကို အဂၤလိပ္တို႔က ႏွိမ္ခ်သည့္အေနျဖင့္ တမင္စီစဥ္ထားသလိုလို ယူဆထားၾကေပသည္။ မႏၲေလးၿမိဳ႕မွ ပညာရွိဦးေက်ာ္ရန္ ၁၂၉၃ ခုႏွစ္ေလာက္က မဟာသႀကၤန္က်မည့္ရက္ကို တြက္ခ်က္ႏႈိင္းယွဥ္ၿပီးလွ်င္ ၁၃၀၁ ခုႏွစ္ေလာက္ကစ၍ ဧၿပီလ (၁၄) ရက္ေန႔ႏွင့္ ဆံု၍ မဟာသႀကၤန္က်လိမ့္မည္ဟု တင္ႀကိဳေရးသားခဲ့ဖူးေသးသည္။

မဟာသႀကၤန္က်မည့္ရက္သိလိုက

ဤေဆာင္းပါးတြင္ ေဖာ္ျပထားသည့္ အဂၤလိပ္ရက္ႏွင့္ ျမန္မာသႀကၤန္က်မည့္ရက္မ်ား ႏႈိင္းယွဥ္ခ်က္သည္ ဆရာႀကီး ဦးေက်ာ္ရန္ ေဆာင္းပါးမွ ေကာက္ႏႈတ္ေဖာ္ျပခ်က္ျဖစ္ပါသည္။ ဤတြင္ မဟာသႀကၤန္က်မည့္ရက္ကို အလြယ္တကူ တြက္ယူႏိုင္ေသာ အၾကမ္းနည္းမွာ လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္ သႀကၤန္တက္ေသာရက္ကစ၍ ေရတြက္လွ်င္၊ (၃၆၄) ရက္ေစ့ ေရာက္ေသာေန႔လည္ လာမည့္ႏွစ္၌ မဟာသႀကၤန္က်မည့္ရက္ျဖစ္ေၾကာင္း သိႏိုင္ေပသည္။ ေန႔အတြက္ကိုကား လြန္ခဲ့ေသာႏွစ္က အတာေန႔ဟု ဆိုအပ္ေသာ သႀကၤန္တက္သည့္ေန႔တြင္ တခုႏႈတ္၍ သို႔မဟုတ္ တရက္သည္ ၁၃၁၆ ခုႏွစ္အတြက္ သႀကၤန္စာကုိ ျပန္ၾကည့္လွ်င္ ၁၃၁၅ ခုႏွစ္ ေႏွာင္းတန္ခူး (၁၂) ရက္ေန႔သည္ ညဥ့္ (၂) ခ်က္တီးေက်ာ္ (၁၃) ရက္ေသာၾကာေန႔တြင္ မဟာသႀကၤန္တက္ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ထိုသႀကၤန္တက္သည့္ ေသာၾကာေန႔တြင္ တရက္ေနာက္ဆုတ္၍ ေရတြက္က ၾကာသပေတးေန႔က်သျဖင့္ ယခုႏွစ္ မဟာသႀကၤန္က်သည့္ ေန႔သည္ ေႏွာင္းတန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္ (၆) ရက္ေန႔ ညဥ့္ (၃) ခ်က္တီးေက်ာ္ (၇) ရက္ ၾကသပေတးေန႔အ၀င္တြင္ မဟာသႀကၤန္က်ေပေၾကာင္း အလြယ္တကူ ေတြ႔ရမည္ျဖစ္ေပသည္။ အတိအက်အားျဖင့္မူကား လြန္ခဲ့သည့္ႏွစ္ မဟာသႀကၤန္က်ေသာ ေန႔ရက္ခ်ိန္မွ (၃၆၅) ရက္ (၆) နာရီ (၁၂) မိနစ္ (၃၆) စကၠန္႔ ေစ့ေရာက္လွ်င္ လာမည့္ႏွစ္၌ မဟာသႀကၤန္က်ၿမဲျဖစ္ေၾကာင္း ျဖစ္ေပသည္။
အတာစားျခင္းဟူသည္ကား

ဤတြင္ မဟာသႀကၤန္ႏွင့္ တြဲဖက္၍ အတာ- အတာစားျခင္းဟူေသာ အမည္ေ၀ါဟာရမ်ားလည္း သႀကၤန္စာမ်ားတြင္ ပါရွိၿမဲျဖစ္ေပရာ၊ ယင္းအတာကို ဤသို႔ သိရွိအပ္ေပသည္။ “အတာ” ဟူသည္ ေလာကီအလို ဒဏ္သင့္ျခင္းျဖစ္သည္။ အတာရက္မွာ သႀကၤန္အတက္ရက္ႏွင့္ သက္ဆုိင္၍ ထိုေန႔သားသမီးမ်ား အတာစားၾကရသည္။ ယခုႏွစ္အဖို႔ရာတြင္ ျမန္မာသကၠရာဇ္ ၁၃၁၆ ခု၊ ေႏွာင္းတန္ခူးလျပည့္ေက်ာ္ (၉) ရက္ စေနေန႔တြင္ အတာတက္မည္ျဖစ္ရာ၊ အတာစားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ သႀကၤန္စာမ်ားက ထုိသို႔ တက္ေသာအခါ စေနသား၊ စေနသမီးတို႔သည္ ေကာင္းမြန္ထူးျခား၊ ၀တ္စားသာရႊင္၊ တန္းဆာဆင္လ်က္၊ ဘုန္းအင္သက်၊ ျမတ္ဇနိႏွင့္၊ ဓမၼသဃၤာ၊ ဆရာမိဘ၊ ဘိုးကဘြားစံု၊ ပူေဇာ္တံုမွ ေမႊးထံုနံ႔သာ၊ ကိုယ္မွျပဳျပင္၊ ၀တ္ဆင္တန္ဆာ အံ့ရာျဖင့္ညီ၊ ေကာင္းခ်ီးစံုေစ့၊ ရႊင္ေပ်ာ္ေမြ႔လ်က္၊ ခ်ိဳျမက္ရသာ၊ ေရွ႕မွာခင္းက်င္း၊ ျဖည့္တင္းအတာ၊ ျဂဟဇာပြင့္ရာ၊ အေနာက္ေတာင္ေထာင့္အရပ္ သို႔ မ်က္ႏွာမူ၍၊ အုန္းၫြန္႔ကို ပန္ဆင္ၿပီးလွ်င္ အတာစားကုန္ရာသည္။ အတာစားရေသာ အက်ိဳးကား … အတာကမၼံ၊ ကေရာႏၲႆ မဟာပုညံ မဟပၸလံ၊ မဟိဒိၶကံ မဟာေတဇံ၊ မဟာသုခံ လဘိႆတိ၊ ေ၀ရီေဇယံ၊ သုမဂၤ- ဟုလာေသာေၾကာင့္ ခပ္သိမ္းေသာ အႏၲရာယ္ကင္းေပ်ာက္၍ ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာ မဂၤလာအေပါင္းတို႔ႏွင့္ ျပည့္စံုကုန္ရာသည္။ ဟူ၍ ႏိႈးေဆာ္တိုက္တြန္းထားေပသည္။

ဤအတာစားျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္၍ အက်ိဳးျပဳတရားမ်ားကို တရားစာအခ်ိဳ႕၌ ေကာသလမင္းႀကီးအား ဘုရားရွင္ ကိုယ္ေတာ္တိုင္ ထုတ္ေဖာ္ေဟာၾကားေတာ္မူခဲ့ေလဟန္ ေရးသားထားေသာ္လည္း၊ ေကသလသံုယုတ္စေသာ ခိုင္ခံ့ေသာပါဠိေတာ္ႀကီးမ်ား၌ မပါမရွိဟု သိရေပသည္။ သို႔ရာတြင္ ႏွစ္ဦးအခါတြင္ ကုသိုလ္ႏွင့္ ယွဥ္ေသာ မဂၤလာယူမႈျဖစ္၍၊ ျပဳသင့္ျပဳထိုက္ေသာ ကိစၥရပ္ဟုဆိုရေပမည္။ ယခုအခါ၌ ယင္းသို႔ေသာ စနစ္တက် အတာစားမႈမ်ား တိမ္ေကာပေပ်ာက္ သေလာက္ျဖစ္ေနေသာ္လည္း၊ ဒန္း၊ အုန္းၫြန္႔၊ သေျပစသည္တို႔ျဖင့္ စိုက္ထုိးအပ္ေသာ “အတာအုိး” မ်ားတည္ထားမႈကား တည္ၿမဲေနေပေသးသည္။ ယင္းအတာအိုးကိုကား သႀကၤန္ကို ေစာင့္သည့္အေနျဖင့္ သႀကၤန္မက်မီကပင္ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားရသည္။ သႀကၤန္က်သည္ႏွင့္ တၿပိဳင္နက္ အတာအုိးမွ ေရကိုသြန္၍ သႀကၤန္ပန္းကို အိမ္ဦး၀င္းထရံစသည္တို႔၌ ထိုးစုိုက္က ဆုိေတာင္းဆုယူ ျပဳၾကေလသည္။
ဦးေခါင္းေဆးေလွ်ာ္ျခင္း

ထိုျပင္ သႀကၤန္အခါတြင္ ျပဳသင့္ျပဳထိုက္ေသာ ကိစၥတရပ္ရွိေပေသးသည္။ ယင္းသည္မွာ ဦးေခါင္းေဆးေလွ်ာ္ျခင္း ျဖစ္သည္။ ဦးေခါင္းေဆးေလွ်ာ္ျခင္းသည္ မိမိတို႔ ကိုယ္အဂၤါတြင္ အျမင့္ျမတ္ဆံုးျဖစ္ေသာ ဦးေခါင္းဆံပင္ဖ်ား၌ ေနာက္ႏွစ္ကတင္ရွိ ပါလာခဲ့ေသာ ေခ်းေညႇာ္အညစ္အေၾကးမ်ားကို ကူးေျပာင္းလတံၱ႔ေသာ ႏွစ္တႏွစ္ဦးဘက္ဆီိသို႔ မပါေစရန္အတြက္ဟု အယူရွိၾကေပသည္။ နိမိတ္မဂၤလာယူျခင္းပင္ျဖစ္ေသာ္လည္း စိတ္၏ သန္႔ရွင္းမႈ၊ ကိုယ္၏ သန္႔ရွင္းမႈဟု အက်ိဳးျပဳရာေရာက္၍ ျပဳသင့္ျပဳထုိက္ေသာ ကိစၥပင္ျဖစ္သည္။
သႀကၤန္ (၃) မ်ိဳး

ဤဦေခါင္းေဆးေလွ်ာ္ရာ၌လည္း အတာစားျခင္းကိစၥမွာကဲ့သို႔ စနစ္တက်ျဖစ္ေစရန္ သႀကၤန္စာမ်ားက ေဖာ္ျပၾကေပေသးသည္။ သႀကၤန္သည္ ဗသွ်ဳသႀကၤန္၊ အာရာမသႀကၤန္၊ သာမႏၲသႀကၤန္ဟူ၍ သံုးမ်ိဳးရွိရာ ဗသွ်ဳသႀကၤန္မွာ သႀကၤန္မ၀င္မီ ေဆးရ၍၊ အာရာမသႀကၤန္မွာ ၀င္ဆဲေဆးရၿပီးလွ်င္၊ သာမႏၲသႀကၤန္ကား သႀကၤန္၀င္၍ တနာရီလြန္မွ ေဆးေလွ်ာ္ရသည္ဟု သႀကၤန္၀င္တြက္႐ိုးက်မ္းမ်ားက ေဖာ္ျပၾကေပသည္။ ယခုႏွစ္ သႀကၤန္မွာ သႀကၤန္တြက္႐ိုးမ်ားအရ “သမႏၲ” သႀကၤန္က်သျဖင့္ သႀကၤန္စာမ်ား၌ “သႀကၤန္ (၃) ပါးတြင္ သမႏၲသႀကၤန္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အဂၤါသားသမီး၊ ၾကသပေတးသားသမီးတို႔ကို ခ်န္လွပ္၍ ႂကြင္းေသာ (၅) ရက္ သားသမီးတို႔သည္ သႀကၤန္က်ၿပီးေနာက္ တနာရီသို႔ ေရာက္လွ်င္ (၂၄) မိနစ္လြန္ေသာ္ မိိမိတို႔ ျဂဟပတိအရပ္သို႔ သြား၍ ျဂဟဇာပြင့္ရား အေရွ႕ေတာင္ေထာင့္အရပ္သို႔ တနာရီသို႔ မ်က္ႏွာမူၿပီးလွ်င္ ရတနာသံုးပါး သိၾကားျဗဟၼာ စတုေလာကပါလ သာသနာေတာ္ေစာင့္ သမာေဒ၀နတ္ေကာင္း နတ္ျမတ္၊ မိဘဘိုးဘြား ဆရာသမားတို႔အား တိုင္ၾကားပသပူေဇာ္ၿပီးလွ်င္ သစ္ပင္ရင္း၌ ဦးေခါင္းေဆးကုန္ရာသည္။ အဂၤါသားသမီး၊ ၾကသပေတးသားသမီးတို႔မွာ အၾကတ္ေန႔ နံနက္ မိိမိတို႔ ျဂဟပတိအရပ္သို႔ သြား၍ ျဂဟဇာပြင့္ရာ ေတာင္ရပ္သို႔ မ်က္ႏွာမူ၍ ဦးေခါင္းေဆးကုန္ရာ သည္။ ဦးေခါင္းေဆးၿပီးလွ်င္ ေဆာင္ရာေသာပန္းကား တနဂၤေႏြ ကံ့ေကာ္၊ တနလၤာ ေနဇာ၊ ေသာၾကာ ဒန္း၊ စေန အုန္းၫြန္႔တို႔ကို ပန္ေဆာင္ကုန္ရာသည္။ ဦးေခါင္းေဆးရာေသာ အက်ိဳးကား (သကၤႏၲံ သတၱ႐ုဘယံ ၀ိနႆႏၲဳ) ဟူ၍ လာေသာေၾကာင့္ အျပစ္ခပ္သိမ္းကင္းေပ်ာက္၍ ေကာင္းက်ိဳးမ်ားစြာ ေရာက္ကုန္ရာသည္” ဟု ေဖာ္ျပထားေပသည္။ စေလဆရာႀကီးဦးပုည၏ မိႆရာသီ တန္ခူးလဘြဲ႔ေတးထပ္၌ “တည့္သံုးဘ၀ါးရိပ္ ဆာယာမွာ၊ တူမကြာ ေမာင္မယ္ႏႊဲလို႔၊ ျမတ္သည့္ပြဲ သႀကၤန္ေတာ္ တီးၿခိမ့္ၿခိမ့္ေၾကာ္။ ထီးကမၺဳရိပ္ေပ်ာ္ငယ္၊ ေခါင္းေလွ်ာ္ေတာ္မူၿမဲထင့္ေလး။ ။ ဟု စပ္ဆုိထားျခင္းျဖင့္လည္း ေရွးပေဒသရာဇ္ေခတ္က နန္းတြင္းသူ နန္းတြင္းသားမ်ား တခမ္းတနားပင္ သႀကၤန္ေတာ္ ေခါင္းေဆးမဂၤလာ ျပဳလုပ္ခဲ့ပံုကို ေမွ်ာ္မွန္းႏိုင္ေပသည္။
ေရဖ်န္းသဘင္ ကစားျခင္းအစဥ္

ဤမဟာ သႀကၤန္ကူးေျပာင္းျခင္းသည္ အာေပါဓာတ္ မိုးနကၡတ္ ေရရာသီ ငါးၾကင္း႐ုပ္ အမွတ္အသားရွိေသာ မိန္ရာသီိမွ ဆိတ္႐ုပ္သဏၭာန္၊ ဆိတ္တို႔၏ သေဘာပူေသာ မိႆရာသီတို႔ တနဂၤေႏြၿဂိဳဟ္မင္း ကူးေျပာင္း ၀င္လာျခင္းျဖစ္၍ ကူးေျပာင္းေသာ ရာသီအိမ္အားေလ်ာ္စြာ သႀကၤန္ေရတို႔ျဖင့္ ဆီးႀကိဳၾကျခင္းျဖင့္ ေရဖ်န္းသဘင္ ေပ်ာ္ရႊင္ကစားျခင္းတည္းဟူေသာ အတာသဘင္ သည္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ရေပသည္။

သာသနာ၀င္က်မ္းမ်ားအရ ကပၸီလ၀တ္ျပည္ သာကီ၀င္မင္းမ်ိဳးတို႔ ေရဖ်န္းသဘင္ ကစားၾကျခင္းသည္ အတာသဘင္၏ သမိုင္းစဥ္ တြင္ ေရွးအက်ဆံုးေသာ မွတ္တမ္းတရပ္ျဖစ္ေပသည္။ ထိုသည့္ ေနာက္ မဟာရာဇ၀င္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိေသာ ပုဂံျပည္နရသီဟပေတ့၊ တ႐ုတ္ေျပးမင္းလက္ထက္ က်င္းပျခင္းသည္ ဒုတိယေျမာက္ျဖစ္၍ ျမန္မာျပည္အတြက္ဆို လွ်င္ ေရွးအက်ဆံုးေတြ႔ရေသာ အတာသဘင္မွတ္တမ္း ျဖစ္ေပသည္။

မန္မာတို႔၏ ထီိးမူနန္းရာ အစဥ္လာယဥ္ေက်းမႈမ်ားသည္ သာကီ၀င္မင္းတို႔၏ ထံုးတမ္းစဥ္လာမွ သက္ဆင္းခဲ့သည္ သာမ်ား၍ ဤေရဖ်န္းသဘင္က်င္းပျခင္းလည္း ထိုသို႔ပင္ မွတ္ယူရမည္ျဖစ္ေပသည္။ တ႐ုတ္ေျပးမင္းလက္ထက္ ေရဖ်န္းသဘင္ ကစားပံုမွာ နန္းေတာ္ကသည္ ျမစ္ဆိပ္သိုု႔တိုင္ေအာင္ တေလွ်ာက္တည္း တဲေဆာက္ၿပီးေသာ္ လူမျမင္သာေအာင္ ကာရံၿပီးေသာ္ နန္းေတာ္က မိဖုရား ေမာင္းမတို႔ႏွင့္ တကြ တဲတန္းဥမင္ထဲကို ႂကြသြား၍ ေရဆိပ္မွာ ေရကစားျခင္း ျဖစ္ေလသည္။ ဤတ႐ုတ္ေျပးမင္းလက္ထက္ က်င္းပခဲ့ေသာ ပုဂံေခတ္သႀကၤန္ႏွင့္ ပတ္သက္၍ ယခုကမာၻ႔ၿငိမ္းခ်မ္းေရးစတာလင္ဆုရ ဆရာႀကီးသခင္ကိုယ္ေတာ္မႈိင္း၊ မစၥတာ ေမာင္မႈိင္းအမည္ျဖင့္ စီရင္ေရးသားခဲ့ေသာ “ေမ်ာက္ဋီကာ” က်မ္းႀကီး၌ “ေၾသာ္ ျပန္လွန္ဆျပန္ေတာ့၊ သႀကၤန္က်ခ်ိန္ေပ့ါ၊ ယမန္သမယဆီက ပုဂံသမၼတ ရွင္ဘုရင္ သားႃမြာဘာပါတဲ့၊ ေဆာင္းမွေႏြအလည္ ဘုန္းေရာင္ေတာ္ျပေနၾက၊ ေမာင္မေရြ႕ညီ၊ မေဟသီသံုးေထာင္ေက်ာ္မွ်ရယ္ႏွင့္၊ သည္လေႏြရသီမွာျဖင့္၊ ေဆြကလ်ာမဒီေတြကို ခ်စ္စိတ္စမ္းလိုတဲ့ တအားရယ္ႏွင့္၊ ဧရာ၀တီျမစ္ဆိပ္ကမ္းတခိုသို႔ သြားပါလို႔၊ ေရႊနန္းစဥ္အလာ ေရဖ်န္းမဂၤလာ ကစားစဥ္က” ဟူ၍ ေလးခ်ိဳးႀကီးျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ ေဖာ္ျပခဲ့ေပသည္။ စင္စစ္ ဤတေခတ္ ေရဖ်န္းသဘင္ ပြဲေတာ္ မဂၤလာသည္ မူလရည္ရြယ္ရင္းျဖစ္ေသာ္ ေပ်ာ္ရႊင္ခ်မ္းေျမ့ျခင္း သေဘာသို႔ မသက္ေရာက္ေတာ့ဘဲ ၀မ္းနည္းပူေဆြး ဖြယ္ရာျဖင့္ နိဂံုးခ်ဳပ္လိုက္ရသည္မွာ ယဥ္ေက်းမႈ ပ်က္ျပားခၽြတ္ယြင္းခဲ့ျခင္း၏ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈပင္ ျဖစ္ေတာ့သည္။

အတာသဘင္ကို ယဥ္ေက်းဖြယ္ရာ ဆင္ႏႊဲၾကေစ

ယင္းေၾကာင့္လည္း ေနာက္မင္းအဆက္ဆက္တို႔ လက္ထက္၌ ျပည္သူတို႔အား အခါ (၃) ရက္အတြင္း ထံုးစံရွိသည့္ အတိုင္း နံနက္ ညေနအခ်ိန္တြင္သာ ေရၾကည္ေရေအး၊ အေမႊးအထံုရည္မ်ားႏွင့္ ယဥ္ေက်းဖြယ္ရာ ပက္ဖ်န္းကစား ၾကရမည့္အေၾကာင္းကို ၿမိဳ႕တြင္းၿမိဳ႕ျပင္ ရပ္စုကြက္စုမ်ား၌ သႀကၤန္မက်မီကပင္ တင္ႀကိဳ၍ ေမာင္းေၾကးနင္းခပ္ကာ သတိေပးခဲ့ၾကေပသည္။

ဆီသည့္ ရြာစား “လက်္ာေရႊေတာင္” ဘြဲ႔ရ ဦးေအာင္ႀကီးဆို “သာစြေလ” အစခ်ီေသာ (၁၂) ရာသီဘြဲ႕လူတား မိႆရာသီ တန္ခူးလဘြဲ႔တြင္ “ေကာင္းကင္မိုးလ၊ စိတၱရႏွင့္၊ မိႆရာသီ၊ အညီခါေက်ာ္၊ ႏွစ္ဦးေပၚက၊ ကံ့ေကာ္ရင္ကတ္၊ ပင္တိုင္းၫြတ္မွ်၊ ပြင့္၀တ္ေ၀ေ၀၊ ေတာင္ေလသုတ္ျဖဴး၊ လတန္းခူးမူ၊ ျမဴးထူးေပ်ာ္ရႊင္၊ တာသဘင္၀ယ္၊ ဆင္ယင္တုပ၊ လွရရတည့္၊ ၿငိမ့္မွ်ေစာင္းျငင္း၊ အဲသီခ်င္းႏွင့္ ထံုသင္းနံ႔သာ၊ ေရသီဒါငယ္၊ စမၸာကရမက္၊ ပန္းေပါင္းဖက္၍၊ ေရႊခြက္အျပည့္၊ ေမႊးမ်ိဳးထည့္မွ၊ လည္လွည့္ဆူလွယ္၊ ကင့္စံပပယ္လ်က္၊ ၿပံဳးရယ္ရႊင္အား၊ စံေပ်ာ္ပါးသည္၊ ကစားထံုရည္ဖ်န္းတည့္ေလး။ ပြင့္လင္းစည္သည္၊ ေရႊျပည္ေရႊ၀နန္းတည့္ေလး။” ဟူ၍ စပ္ဆိုခဲ့ျခင္းျဖင့္ ေရွးခတ္ျမန္မာတို႔ အတာသဘင္ကို ယဥ္ေက်းသိုက္ၿမိဳက္စြာ ဆင္ႏႊဲခဲ့ပံုကို သိႏိုင္ေပသည္။ ရတနာပံု မႏၲေလးေခတ္သို႔ ေရာက္သည့္အခါ၌ကား အတာသဘင္၏ ယဥ္ေက်းမႈစံခ်ိန္သည္ အထြတ္အထိပ္သို႔ တိုင္ေလေတာ့သည္။ ယင္းအေၾကာင္းကို ထိုေခတ္က စပ္ဆိုသီေရးခဲ့သည့္ ကဗ်ာ၊ လကၤာမ်ားတြင္လည္းေကာင္း၊ ရာဇ၀င္ေတာ္ႀကီ၌လည္းေကာင္း ေတြ႔ျမင္ဖတ္႐ႈႏိုင္ေပသည္။
သႀကၤန္တြင္း ေရွာင္သင့္ရာရာ

အထူးသျဖင့္ ဤသႀကၤန္အခါတြင္ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ ေရွာင္ၾကဥ္ထိုက္သည့္ကိစၥမ်ားကိုလည္း သႀကၤန္တြက္႐ိုးက်မ္း မ်ား၌ ေဖာ္ျပထားေပရာ၊ ယင္းသည့္အခ်က္မ်ားကို မဟာသႀကၤန္စာမ်ားကလည္း အက်ဥ္းခ်ဳပ္၍ တဖန္တင္ျပၾက ျပန္သည္။ သႀကၤန္စာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည့္ ေရွာင္ၾကဥ္ရမည့္ အခ်က္စုတိုု႔မွာ-
“အိမ္ရာမမွား၊ သားငါးသုတ္သင္၊ သစ္ပင္ခုတ္ျမစ္၊ ပုတ္ခတ္ငိုုေႂကြး၊ ကိုယ္ေသြးထုတ္ျခင္း၊ ဆီနႏြင္းက၊ ေသာက္ျခင္းေသစာ၊ ဥစၥာထုတ္သြင္း၊ ေအာင္တမန္ေစလႊတ္ျခင္း၊ ဤ (၁၀) ပါးေသာ အမႈတို႔ျဖစ္ေပသတည္း” သႀကၤန္တြက္႐ိုးမ်ား၌ ဤ (၁၀) ပါးေသာ အမႈတို႔ကို လူမဆိုထားဘိ္ သိၾကားမင္းေသာ္လည္း ေရွာင္ၾကဥ္ရာ၏ဟု ပညတ္ခ်က္ထုတ္ထားရာ၊ တကယ္လည္းေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေသာ အခ်က္မ်ားျဖစ္ၾကသျဖင့္ ေရွာင္သင့္သည္ကို ေရွာင္၍ ေဆာင္သင့္သည္ကို ေဆာင္ၾကၿပီးလွ်င္ ႏွစ္သစ္ဘက္သုိ႔ မဂၤလာယူၿပီး ကူးေျပာင္းႏုိင္ၾကပါေစသတည္း။

( မေထရ္ၿမတ္တို့ဧ။္ စကား၀ုိင္းမွ )


” ဆရာေတာ္ .. နာရီၾကီးဘယ္ေရာက္သြားသလဲ ဘုရား .. ”
” ညက ဒကာ ( ၂ ) ေယာက္ လာယူသြားၾကတယ္ကြ .. ”
” ဆရာေတာ္ သူခိုးလာခိုးသြားတာၿဖစ္မွာပါ .. ဆရာေတာ္ မသိလိုက္ဘူးလား ဘုရား .. ”
” သိပါတယ္ကြ .. သူတို့က မမွီမကမ္းနဲ့ၿဖဳတ္ေနသံၾကားလို့ မေတာ္လြတ္လို့ မင္းတို့ႏိုးကုန္ရင္ နာရီလဲအေကာင္းမရ .. ဒုကၡလည္းေရာက္ၾကမွာစိုးလို့ ပလႅင္ေနာက္မွာ ေခြးေၿခရွိတယ္လို့ ေတာင္ ေၿပာလိုက္ေသးတယ္ .. ”
” ဆရာေတာ့္ႏွယ္ .. သူခိုးပဲ ဘာလို့ေၿပာလိုက္ရတာလဲ .. လွဴပစ္လိုက္တယ္ဆိုတာကမွ ဟုတ္ေသးတယ္ .. ”
” ထူးပါဘူးကြ .. သူတို့လာယူေတာ့လဲ ကိုယ္ကသြားလွဴရ သက္သာသြားတာေပါ့ .. ညၾကီးမင္းၾကီး သူမ်ားမသိေအာင္ လာယူေတာ့ ပုဂိၢဳလ္ …အယုတ္..အၿမတ္ကလဲ မေရြးရေတာ့ ဘူးေပါ့ .. ” ..
( ေအာင္ၿခင္း ရွစ္ပါး ဆရာေတာ္ ) အမရပူရၿမိဳ ့ .. ။

” ဆရာေတာ္ .. တပည့္ေတာ္တို့ လွဴထားတဲ့ ေရဒီယိုၾကီးလဲ မၿမင္ပါလား … ဘယ္ေနရာ သြားထားပါသလဲ ဘုရား .. ”
” ဘယ္မွ သြားမထားပါဘူး .. သူ့ပိုင္ရွင္ကယူသြားတယ္ .. ”
” အို .. ဆရာေတာ္ကလည္း .. ဘယ္ကလာ ပိုင္ရွင္ရွိအုန္းမွာလဲ .. တပည့္ေတာ္တို့က ဆရာေတာ္ကို လွဴထားတာပဲ .. ဆရာေတာ္ ပိုင္တဲ့ပစၥည္းေပါ့ .. ”
” ငါမပိုင္လို့ေပါ့ကြာ .. ငါပိုင္ရင္ ပစၥည္းက ငါ့အနားမွာရွိေနမွာေပါ့ .. ခုေတာ့ သူ့ပိုင္ရွင္ အနားေရာက္သြားၿပီ .. ”
” ဆရာေတာ္ကလည္း ေ၀့လည္လည္ေၿပာေနၿပန္ပါၿပီ .. သူခိုးခိုးသြားတာမဟုတ္လားဘုရား .. ဒါဆို ဆရာေတာ္ ေရဒီယို ဆံုးၿပီေပါ့ .. ”
” မဆံုးပါဘူးကြာ .. ဆံုးတယ္ဆိုတာ မီးေလာင္သြားတာတို့ .. ၿမစ္ထဲပင္လယ္ထဲ က်သြားတာတို့ လို ဘယ္သူမွ သံုးခြင့္မရတာမွ ဆံုးတာ .. ခုဟာက တစ္ေနရာမွာ သံုးလို့ရေနအုန္းမွာပါ ”

( ေတာင္တြင္းၾကီးၿမိဳ ့ နတ္မွီေတာရ ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီး )

” ဆရာေတာ္ လုပ္ပါအုန္းဘုရား .. ဒုကၡေတာ့ေရာက္ကုန္ၿပီ .. ရဲ တိုင္မွ ၿဖစ္ေတာ့မယ္ ”
” ဘာတုန္းဟ ကပိၸယရဲ့ .. မင္းဟာ အရင္းမပါ .. အဖ်ားမပါ ၿပဴးတူးၿပဲတဲနဲ့ .. တိုးတုိးသက္သာ ေၿပာစမ္းပါ … ”
” ဆရာေတာ့္ ပစၥည္းေတြ ညက သူခိုး ခိုးသြားၿပီဘုရား .. ဒါေၾကာင့္ ပုလိပ္( ရဲ ) ကို တိုင္မွ ၿဖစ္မယ္လို့ ေၿပာတာပါဘုရား … ”
” ကပိၸယ ကုိယ့္ပစၥည္း သူမ်ားအခိုးခံရတယ္ဆိုတာ ကိုယ္ကလည္း သူမ်ားပစၥည္း ခိုးခဲ့ဖူးလို့ ၿဖစ္မွာေပါ့ဟဲ့ .. သံသရာမွာ ကိုယ္ၿပဳခဲ့တဲ့ မေကာင္းမွုဟာ တစ္ခ်ိန္ခ်ိန္မွာ တူေသာ အက်ိဳး ၿပန္ေပးတတ္တာ ဓမၼတာပဲ … အသာေနပါ ကပၸိယရယ္ .. မင္းလုပ္လိုက္မွ ငါ သံသရာမွာ သူခိုးၿဖစ္ခဲ့ဖူးတာ လူသိကုန္ပါ့မယ္ .. ”

( ေက်းဇူးေတာ္ရွင္ မဟာစည္ ဆရာေတာ္ဘုရား )

တရားမသိသူမ်ားအတြက္ ဥစၥာေပ်ာက္လွ်င္ ငရဲေရာက္ရဧ။္ .. တရားသိသူမ်ားအတြက္ကား .. ဥစၥာေပ်ာက္တိုင္း ကုသိုလ္ရရဧ။္ ဟူေသာ အေတြးတစ္ခ်က္ေလးရႏိုင္ၾကပါေစဗ်ာ

( မေထရ္ၿမတ္တို့ဧ။္ စကား၀ုိင္းမွ )

ျမန္မာ(၁၂)လရာသီပြဲေတာ္(၈)။တန္ေဆာင္မုန္းလ။

ျမန္မာ(၁၂)လရာသီပြဲေတာ္(၈)
တန္ေဆာင္မုန္းလ
ကထိန္ပြဲ ၊ တန္ေဆာင္္တုိင္ပြဲ ၊သာမည ဖလ အခါေတာ္ေန ့။
ျမန္မာ(၁၂)လရာသီတုိ ့တြင္ တန္ေဆာင္မုန္းလ သည္(၈)လ ေျမာက္ျဖစ္သည္။ခရစ္ႏွစ္
အားျဖင့္မူေအာက္တုိဘာလ၊နိဳ၀င္ဘာလမ်ားအတြင္း က်ေရာက္ေလ့ရွိပါသည္။ မုိးတြင္းကာလကုန္
ဆုံးသည့္အခ်ိန္ ျဖစ္၍ ၊ “မုိးလအဆုံး-တန္ေဆာင္မုန္း”- ဟူ၍ ဆုိေလ ့ရွိၾကသည္။ ျမန္မာတုိ ့၏ လယ္
ယာစုိက္ခင္းကြင္းျပင္တုိ ့မွ စပါးေကာက္ႏွံတုိ ့သည္ စိမ္းလန္းျပည့္ျဖိဳးရာမွ ရင့္မွည့္လုလုအခါ ေရႊ၀ါ
ေရာင္ သုိ ့ ေျပာင္းလဲကာစ ျဖစ္သည္။မိမိတုိ ့၏ ရွင္သန္ျပည့့္ျဖိဳးေသာ လယ္ခင္းကုိရွဳျမင္ရ၍ ၊ေတာင္
သူလယ္သမားမ်ား ရႊင္ျမဴးၿပဳံးေပ်ာ္ၾကရေသာေၾကာင့္ ၊ “ေတာင္သူရႊင္ၿပဳံး-တန္ေဆာင္မုန္း”- ဟုလည္း
ဆုိၾကပါသည္။စပါးႏွံ အခုိင္ခိုင္တုိ ့မွ အခက္အခက္ ျဖာထြက္ေသာ စပါးသီး အစီအရီတုိ ့သည္ ၀တ္ဆံ
ျပည့္ အႏွစ္အခဲစု၍ ၊ တင္းတင္းလုံးလုံး ျပည့္ဖုံးမုိ့ေမာက္လာေသာေၾကာင့္၊ “ ဖုံးတုံးလုံးတုံး-တန္ေဆာင္
မုန္း”-ဟူ၍ ၊စပါးႏွံတုိ ့၏ သဘာ၀ကုိ အမီွျပဳလ်က္ အမွတ္အသားျပဳၾက ျပန္ပါသည္။
ဤလအခါတြင္ ကထိန္ပြဲ ၊ မသိုးသကၤန္းယက္ပြဲမ်ား က်င္းပေလ့ရွိၾကသည္။ ကထိန္ပြဲ ေခၚ ကထိန္
သကၤန္းကပ္လွဴပြဲ ဓေလ့ကုိ ျမန္မာနိဳင္ငံသို ့ဗုဒၶသာသနာ စတင္ေရာက္ရွိေသာ ပုဂံေခတ္(ဘီစီ-၁၆၇-
၁၂၈၇) ကပင္ အထူးတလည္က်င္းပခဲ့ၾကပါသည္။“ကထိန္” ဟူေသာ ေ၀ါဟာရသည္ ပါဠိဘာသာ
စကား“ကထိန” မွ ဆင္းသက္လာခဲ့သည္။“ျမဲၿမံခုိင္ခန္ ့ျခင္း” -ဟူေသာ အနက္ရွိပါသည္။ျမတ္စြာဘုရား
ရွင္သည္ ၀ါေတာ္(၃၇)၀ါ အေက်ာ္တြင္ ၊ သာ၀တၳိျပည္ ေဇတ၀န္ေက်ာင္းေတာ္၌ သီတင္းသုံးေနေတာ္
မူစဥ္ ၊ ၀ါကၽြတ္အခါ၌ ပါ၀ါၿမိဳ ့မွ လာေရာက္ဖူးေျမာ္ၾကေသာ ဘဒၵ၀ဂၢီ ညီေနာင္ ရဟန္းသုံးက်ိပ္္(ေခၚ)
ဓုတင္ေဆာင္ ရဟန္းေတာ္အပါး သုံးဆယ္တုိ ့၏ သကၤန္းႏွင့္ပတ္သက္ေသာ ဆင္းရဲ ့ခ်ိဳ ့တဲ့မွဳကုိ ေတြ ့
ျမင္ရသျဖင့္ ၊ ကထိန္ခင္း(ကထိန္ျပဳလုပ္က်င္းပျခင္း)ခြင့္ ျပဳေတာ္မူခဲ့ပါသည္။ရဟန္းတုိ ့၀တ္ရုံအပ္ေသာ
သကၤန္း(၃)ထည္ ျဖစ္သည့္ သင္းပုိင္(ခါး၀တ္) ၊ ဧကသီ(ကုိယ္ရုံ) ႏွင့္ သကၤန္းႀကီး(ကုိယ္ရုံ အထူ)တုိ ့
တြင္ ၊ မည္သည့္ သကၤန္းႏွင့္မဆုိ ကထိန္ခင္းနိဳင္သည္။ျမန္မာဗုဒၶဘာသာ၀င္တုိ ့သည္ “ဘုရားမွာစိန္၊
ေက်ာင္းမွာသိမ္ ၊ သကၤန္းမွာ ကထိန္”- ဟူ၍ ဆုိရုိးျပဳကာ ၊ “ ကထိန္သကၤန္း ကပ္လွဴျခင္း”-ကုိ အထြဋ္
အျမတ္ထားေလ့ ရွိၾကပါသည္။
ျမန္မာ့ရုိးရာ အလွဴဒါနပြဲမ်ားတြင္ ၊ ကထိန္သကၤန္း အလွဴပြဲ သည္ အႀကီးက်ယ္ဆုံးျဖစ္ပါသည္။ျမိဳ ့
နယ္၊ ရပ္ကြက္၊ ေက်းရြာ ၊ အလုပ္ဌာန ၊စက္ရုံ ၊ေက်ာင္း စသည္တုိ ့အလိုက္ ၊ ပုဂၢလိကႏွင့္နိဳင္ငံေတာ္
အစုိးရ အဖြဲ ့အစည္းမ်ားအလုိက္ ၊ ကထိန္သကၤန္းကပ္လွဴပြဲ ကုိႀကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾက
ပါသည္။ပဓာန ကထိန္လ်ာ(ကထိန္ခင္းမည့္)သကၤန္း (ေခၚ) ညတ္(သတ္မွတ္ထားေသာ)သကၤန္းႏွင့္ အျခား အရံလွဴဖြယ္ သကၤန္း ၊ ပစၥည္း ၊၀တၳဳမ်ိဳးစုံတုိ ့ကုိ ပေဒသာပင္ (ေခၚ) သစ္သားတုိင္စင္တစ္ခုတြင္ စီရီခ်ိတ္ဆြဲ၍ ၊ လွဴဖြယ္ ပေဒသာပင္ေပါင္းမ်ားစြာတုိ ့ကုိ စီတန္းလ်က္ ၊ ျမိဳ ့တြင္း ရြာတြင္း သုိ ့၀မ္း
ေျမာက္္ဖြယ္ လွည့္လည္ကာ ၊ ကထိ္န္က်ရာ ေက်ာင္းတုိက္သုိ ့ ပုိ ့ေဆာင္လွဴဒါန္းေလ့ရွိၾကပါသည္။
ႏွစ္စဥ္ ကထိန္အလွဴပြဲမ်ား ျဖစ္ေျမာက္နိဳင္ေရးအတြက္ ၊ ေနရာဌာနအလို္က္ ကထိန္ေတာ္အသင္းမ်ား
ဖြဲ ့စည္းထားၾကသည္။
မုိးေရသည္ မည္သူ၏ လုံ ့လ ပေယာဂမွ်မပါပဲ ေကာင္းကင္မွ သူ ့အလုိလုိက်လာသကဲ့သုိ ့၊ ဒါယ
ကာ -ဒါယိကာမတုိ ့၏ ကုိယ္ပုိင္သဒၶါတရားျဖင့္ လွဴဒါန္းလာေသာ ကထိန္သကၤန္းျဖင့္ ၊ ရဟန္းေတာ္
မ်ား သည္ ၀ိနည္း ဓမၼကံအရ သိမ္အတြင္း၌ ကထိန္ခင္းျခင္းကုိ ၊ “မုိးေပၚက်ကထိန္”-ဟု တင္စားသုံး
ႏွဳံးၾကပါသည္။ကထိန္သကၤန္း အလွဴခံရျခင္းျဖင့္ ရဟန္းေတာ္မ်ားမွာ ကထိန္အာနိသင္(ေခၚ) ၀ိနည္း
ျပစ္ခ်မ္းသာခြင့္ အက်ိဳး(၅)မ်ိဳးတုိ ့ကုိ ၊ တေပါင္းလျပည့္ေန ့အထိ ရရွိခံစားနိဳင္ၾကရပါသည္။လွဴဒါန္းသူ
တုိ ့တြင္လည္း (၁)ေဘးရန္ကင္းစြာ ခရီးသြားလာနိဳင္ျခင္း၊(၂)လုပ္ငန္းကိစၥမ်ား လြယ္ကူေပ့ါပါးစြာ ေဆာင္နိဳင္ျခင္း၊ (၃) အစားအေသာက္မ်ားမွ ေဘးရန္မက်ေရာက္ျခင္း ၊ (၄)သုိမွီးသိမ္းဆည္းထားေသာ
ပစၥည္းဥစၥာမ်ား မပ်က္မစီးနိဳင္ျခင္း ႏွင့္ ၊(၅) မိမိကုိယ္ပုိင္ပစၥည္းမ်ားကုိ အေႏွာက္အယွက္မဲ့ ကုိယ္တုိင္
သုံးစြဲနိဳင္ျခင္းအက်ိဳး(၅)မ်ိဳးကုိ ရရွိနိဳင္ပါသည္။ကထိန္သကၤန္းလွဴဒါန္းနိဳင္ေသာကာလမွာ သီတင္းကၽြတ္
လျပည့္ေက်ာ္(၁)ရက္ေန ့မွ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့ညဥ္ ့ယံကုန္ဆုံးခ်ိန္အထိ ၊(၂၉)ရက္အတြင္း
သာျဖစ္သည္။တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့ မွ ေနာက္တစ္ရက္မကူးမီအခ်ိန္ထိ ယက္လုပ္ခ်ဳပ္ငင္ရေသာ
သကၤန္းကုိ “မသိုးသကၤန္း” -ဟုေခၚပါသည္။ျမန္မာနိဳင္ငံရွိ အထင္ကရေစတီေတာ္ႀကီးမ်ားတြင္ ၊နိဳင္ငံ
ေတာ္အစုိးရမွ ႀကီးမွဴးလ်က္ မသုိးသကၤန္းယက္ျပိဳင္ပြဲမ်ားကုိ ႏွစ္စဥ္က်င္းပျပဳလုပ္ကာ ၊ ရရွိလာေသာ
သကၤန္းေတာ္ျဖင့္ ေစတီေတာ္မွရုပ္ပြားေတာ္ျမတ္ ဗုဒၶဘုရားရွင္အား ေန ့မကူးမီ ပူေဇၚလွဴဒါန္းေလ့ရွိ
ၾကပါသည္။အခ်ိဳ ့အရပ္ေဒသမ်ားတြင္မူ ၊ ပဒုမၼာၾကာပန္းမွ ၾကာမွ်င္မ်ားကုိ ထုတ္ယူ၍ ၾကာသကၤန္း
ေတာ္ ယက္လုပ္ၿပီး ဘုရားရွင္အား ကပ္လွဴပူေဇၚၾကပါသည္။ၾကာသကၤန္းေတာ္ ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းျခင္း
အေလ့အထမွာ ၊ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ ေတာထြက္ေတာ္မူစဥ္အခါက ၊ ျဗဟၼာႀကီးက ၾကာသကၤန္း
ဆက္ကပ္လွဴဒါန္းခဲ့ျခင္းကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ေၾကာင္း ဆုိၾကပါသည္။
တန္ေဆာင္မုန္းလကုိ ပုဂံေခတ္အခါက “တန္ေဆာင္မွဳန္” ဟူ၍ ေရးခဲ့ၾကသည္။အင္း၀ေခတ္(ဘီစီ-
၁၃၆၄-၁၅၅၅)မွစ၍၊ “တန္ေဆာင္မုန္း” ဟု ေရးသားလာၾကေၾကာင္း ဆုိၾကပါသည္။အဓိပၸါယ္မွာ“မီးရွဴး၊
မီးတုိင္ ၊ဆီမီးမ်ားထြန္းလင္းေစေသာလ (၀ါ) အမုိက္အေမွာင္ကုိ မီးအလင္းေရာင္ျဖင့္ ေပ်ာက္လြင့္ေစ
ေသာလ” -ဟု ၊ဆုိလုိပါသည္။“တန္ေဆာင္တုိင္”-ဟူသည္ “အလင္းေရာင္ကုိ ေဆာင္ယူေသာတုိင္(၀ါ)
မီးရွဴးတုိင္ ၊ အလင္းတုိင္” ကုိ ေခၚဆုိျခင္းျဖစ္ပါသည္။ျမတ္စြာဘုရားပြင့္ေတာ္မမူမီကာလက ၊ လူတုိ ့
သည္ ဤလ ဤအခါတြင္ မီးနတ္ျဖစ္ေသာျဖစ္ေသာၾကတၱိကာနကၡတ္ကုိ ပူေဇၚၾကသည္။ၾကတ ၱိကာ
နကၡတ္ ဆုိသည္မွာ ၊ ညအခါတြင္ထြန္းလင္းေလ့ရွိသည့္ လူသိမ်ားထင္ရွားလွေသာ“ ေဖ်ာက္ဆိတ္
ၾကယ္”ေခၚ ၾကယ္စု ျဖစ္သည္။ဤအခ်ိန္ကာလတြင္ ရာသီဥတု ၾကည္လင္ေသာေၾကာင့္ ၊ လူအမ်ားတုိ ့
သည္ ေတာင္ျမင့္ ၊ေတာင္ထြတ္ တုိ ့သုိ ့မီးတုတ္မ်ား ၊ မီးတုိင္မ်ား စုေ၀းကုိင္ေဆာင္ကာ တက္ေရာက္
၍ ၊“ေတာင္ထိပ္ပြဲ” (ေခၚ)“ နကၡတ္ပြြဲ ”က်င္းပေလ့ရွိခဲ့ၾကပါသည္။“ေတာင္ထိပ္နတ္ပြဲသဘင္” ဟူ၍
လည္း ေခၚဆုိခဲ့ၾကပါသည္။ဘုရားပြင့္ေတာ္မူၿပီးကာလတြင္မူ ၊ တာ၀တိ ံသာနတ္ျပည္ရွိ ဘုရား
အေလာင္းေတာ္၏ ဆံေတာ္ကိန္း၀ပ္ရာ စူဠာမဏိေစတီေတာ္ သို ့ရည္မွန္းလ်က္ ၊မီးပုံးပ်ံမ်ား ကုိ ပုံပန္း
သ႑ာန္ အမ်ိဳးမ်ိဳးျပဳလုပ္၍ ပုိ ့လႊတ္ပူေဇၚေလ့ရိွၾကပါသည္။ ျမန္မာျပည္အထက္ပုိင္း ရွမ္းျပည္နယ္တြင္၊
“မီးပုံပ်ံလႊတ္ပူေဇၚပြဲမ်ား ”ၾကီးက်ယ္ခမ္းနားစြာ ျပဳလုပ္ေလ့ရွိၾကပါသည္။ ျမစ္၊ေခ်ာင္း၊အင္း၊အုိင္ နီးေသာ
အရပ္ေဒသမ်ားကမူ ၊ ဤလအခါတြင္ “ရွင္ဥပဂုတၱပူေဇၚပြဲ”ျပဳလုပ္၍ ၊ ဆီမီးမ်ားကုိ ေရေမွ်ာပူေဇၚေလ့
ရွိၾကပါသည္။ပိဋကက်မ္းစာမ်ားတြင္ မပါ၀င္ေသာ္လည္း ၊ေတာင္ဖက္သမုဒၵရာတြင္ ေၾကးျပာႆာဒ္(၀ါ)
ေၾကးေက်ာင္းေဆာင္ေတာ္ျဖင့္ သီတင္းသုံးစံေနေတာ္မူသည္ -ဟု ၊ ယူဆယုံၾကည္လ်က္ ရည္မွန္းပူေဇၚ
ၾကျခင္းျဖစ္ပါသည္။
တန္ေဆာင္မုန္းလအခါတြင္ ေဆးပင္အေပါင္းကုိ ေစါင့္ေသာနတ္တုိ ့သည္ မယ္ဇလီပင္ေစါင့္နတ္
မင္းအား တစ္ညီတစ္ညြတ္တည္း လာေရာက္ခစားၾကသည္။မယ္ဇလီဖူးကုိ စားသုံးခဲ့ေသာ္ ၊(၉၆)ပါး
ေသာ ေရာဂါမ်ားကင္းရွင္း၍ ဘုန္းႀကီးအသက္ရွည္နိဳင္သည္ ဟု ၊“သာရေကာမုဒိ” ေဆးက်မ္း ကျပဆုိ
ပါသည္။ထုိ ့ေၾကာင့္ ၊ ျမန္မာ့ေရွးရုိးအစဥ္အလာအရ တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ အခါသမယတြင္ ၊မယ္ဇ
လီဖူး ကုိအဆာစုံစြာသုပ္၍ မိသားစု၀င္မ်ားအားလုံးစားသုံးကာ ၊ ပတ္၀န္းက်င္ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားအား
လည္း ၊ မယ္ဇလီဖူးသုပ္အထုပ္ငယ္မ်ားကုိ ေဆး၀ါးအျဖစ္ေပးေ၀လ်က္ ဒါနျပဳေလ့ရွိၾကပါသည္။နကၡတ္၊
ၾကယ္တာရာ စုံညီစြာေပၚထြန္းေသာေၾကာင့္ ၊ေဆးအာနိသင္မ်ား နိဳးၾကြထက္ျမက္ေစ၍ “ေဆးေပါင္းခ
သည့္ည” -ဟုလည္း ၊ယုံၾကည္ၾကသည္။ဤညအခါ၌ ၊ခူး ဆြတ္ တူးေဖၚရရွိေသာ ေဆးပင္ ၊ေဆးရြက္၊
အျမစ္ ၊ အဖု ၊အဥ တုိ ့ကုိ အထူးသိမ္းဆည္းထားကာ အလုိရွိရာအခါ၌ ၊အသုံးျပဳၾကသည္။လျပည့္ေန
ညဥ့္လယ္ လမြန္းတည့္အခ်ိန္၌ ၊ လရိပ္သည္ ေရအျပင္ေပၚက်ေရာက္ေသာအခါ ၊ “လမြန္းတည့္ေရ”
ကုိ ေသာက္သုံး၍ ၊ေဆးအာနိသင္မ်ားျပည့္၀လ်က္ က်န္းမာေရးကုိ ေကာင္းမြန္ေစသည္-ဟု ယူဆၾက
သည္။ဤအခါ၌ ၊ လက္လွမ္းမီရာ ေဆးပင္ ၊ေဆးရြက္တုိ ့ကုိ ခူးဆြတ္ကာစားသုံးေလ့ရွိၾကသည္။
တန္ေဆာင္မုန္းလတြင္ ထြက္ေပၚေသာ“ၾကတၱိကာနကၡတ္”ကုိ နကၡတ္ပညာရွင္တုိ ့က၊ “ေစာရ
နကၡတ္(ေခၚ) သူခုိး နကၡတ္” ဟု ၊ဆုိေလ့ရွိၾကသည္။ထုိ ့ေၾကာင့္ လျပည့္ေန ့ညအခါတြင္ “က်ီးမနိဳးပြဲ”
(ေခၚ)“သူခုိးကာလ” အျဖစ္ ကေလး ၊ လူငယ္မ်ား ေပ်ာ္ရႊင္စြာ ေဆာ့ျမဴးေလ့ရွိၾကသည္။တစ္ညလုံး
နံနက္က်ီးမနိဳးမီတုိင္ေအာင္၊ အိမ္ရွင္မသိေစပဲ အလြယ္တစ္ကူ ေတြ ့ရွိခ်ီမနိဳင္ေသာပစၥည္းမ်ားကုိယူ၍
လမ္းမတြင္ စုပုံထားျခင္း ၊ပုဆုိး ထမီ ရရာတုိ ့ကုိ အလံထူ၍ထားျခင္း စသည္တုိ ့ျဖင့္ ၊နံနက္အခါ၌ လူ
ရယ္ဖြယ္ျဖစ္ေအာင္ ဖန္တီးထားတတ္ၾကသည္။တစ္ညေနခင္းလုံး အိမ္ေပါက္ေစ့လုိက္ကာ အလွဴေငြ
ႏွင့္စားစရာမ်ား အလွဴခံၾကၿပီး၊ တစ္ညခင္းလုံး ခ်က္ျပဳပ္၊စားေသာက္ကာ ျမဴတူး ေပ်ာ္ရႊင္ၾကသည္။ေငြ
ေၾကးျပည့္စုံသူတုိ ့ကမူ ၊ လျပည့္ေန ့ညတြင္ “မေခၚမုံ ့လုံး”(ေခၚ)မုံ ့လုံးေရေပၚမ်ားေကၽြးျခင္း၊ ၾကက္
သားဆန္ျပဳပ္ တုိက္ေကၽြးျခင္း ၊ မယ္ဇလီဖူးသုပ္ေ၀ျခင္းႏွင့္ ပုိက္ဆံႀကဲျခင္း တုိ ့ကုိ ျပဳကာ ၊ ကုသုိလ္
ယူေလ့ရွိၾကသည္။
ေရွးအခါက ဓုတင္ေဆာင္ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္၊ဒါယကာမ်ား လွဴဒါန္းေသာ သကၤန္းကုိ မ၀တ္ရုံပဲ၊
စြန္ ့ပစ္သည့္ အမွိဳက္ပုံ ၊သုႆန္ -စသည္တုိ ့မွ ဖုံလူး ေပက်ံေနေသာ အထည္စကုိ ၊သကၤန္းခ်ဳပ္ဆုိး
၀တ္ရုံၾကသည္။ထုိရဟန္းေတာ္မ်ား သြားလာတတ္ေသာေနရာမ်ား၌၊လူဒါယကာတုိ ့က သကၤန္းမ်ား ကုိ
ဖုံလူးေပက်ံဟန္ စီမံ၍ ပစ္ထားလွဴဒါန္းကာ ကုသုိလ္ယူၾကသည္။ဤဓေလ့မွ“ ပံ့သုကူ၀ွက္ျခင္း”(ေခၚ)
“ပံ့သုကူပစ္ျခင္း”မ်ား ျဖစ္ေပၚလာခဲ့သည္။ယခုအခါ၌ ဘုရား၀င္းစသည္တုိ ့တြင္ သြားေရာက္ပစ္ခ်ထား
၍ ၊“ပံ ့သုကူ အလွဴဒါန” ကုိျပဳေလ့ရွိၾကသည္။လျပည့္ေန ့ညအခါတြင္ ၊ပံ့သုကူပစၥည္း အရွာထြက္ေသာ ကေလး၊လူငယ္လူရြယ္တုိ ့ေပါမ်ားလွပါသည္။
ဘုရားရွင္ လက္ထက္ေတာ္အခါက ၊တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့တစ္ညတြင္ ၊ရာဇျဂိဳဟ္ျပည့္ရွင္
အဇာတသတ္မင္း၏ ေလွ်ာက္ထားခ်က္အရ ၊“သာမညဖလသုတ္ေတာ္”ကုိ ထုတ္ေဖၚေဟာၾကားေတာ္
မူခဲ့ပါသည္။“သာမည ဖလ” ဟူသည္မွာ ၊“ရဟန္းျပဳလုပ္ရျခင္း၏ အက်ိဳးေက်းဇူး” ဟု၊ဆုိလုိပါသည္။
ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ား၏ ဂုဏ္ပုဒ္တုိ ့ကုိ ထုတ္ေဖၚေဟာၾကားေတာ္မူျခင္းျဖစ္ေသာေၾကာင့္၊“သံဃာ
ေတာ္မ်ားေန ့” ဟူ၍လည္းေကာင္း ၊ “သာမည ဖလအခါေတာ္ေန ့” ဟူ၍လည္းေကာင္း၊ ယခုအခါတြင္
တန္ေဆာင္မုန္းလျပည့္ေန ့ကုိ သတ္မွတ္က်င္းပၾကပါသည္။

ဒေဒြး ဒုကၡေပးေနသလား

လိုအပ္သူအခ်ိဳ႕အတြက္ေပါ့ဗ်ာ။ ဒေဒြး ဒုကၡေပးေနတယ္ဆိုရင္ ဒီမွာၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ သိတဲ့အတိုင္းပဲ။ Adobe ထုတ္ကုန္ေတြမွာ ဒေဒြးဒုကၡေပးေနတာ ၾကာပါၿပီ။ ေနရာကလဲ တခုနဲ႔တခု မတူျပန္ဘူး။

အခုက်ေနာ္ေျပာမယ့္ေနရာေတြကေတာ့ CS2 version အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။ CS3 မွာ ထပ္ေျပာင္းသြားေသးသလားေတာ့ က်ေနာ္မသံုးၾကည့္ရေသးလို႔ မသိပါခင္ဗ်ာ။

InDesign … Edit > Preference > Type ကိုဖြင့္ၿပီး Use Typographer’s Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။

Illustrator … File > Document Setup > Type ကိုဖြင့္ၿပီး Use Typographer’s Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။

Photoshop … Edit > Preference > Type ကိုဖြင့္ၿပီး Use Smart Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။

PageMaker 7 … File > Preference > General > More > Use Typographer’s Quotes ကို Uncheck လုပ္ပါ။

Corel Draw 12 … Tools > Options ကိုဖြင့္ၿပီး အဲဒီထဲက Text > QuickCorrect ကိုထပ္ဖြင့္ပါ။ အဲဒီမွာမွ ညာဘက္ျခမ္းမွာ အေပၚဆံုးဒုတိယတခုျဖစ္တဲ့ Change Straight quotes to typographic quotes ကို Uncheck လုပ္ေပးပါ။ (အေပၚဆံုးတခုကိုလည္း Uncheck လုပ္ထားဖို႔လိုမယ္ထင္ပါတယ္။ သူကေတာ့ စာေၾကာင္းရဲ႕ ပထမဆံုးစာလံုးေတြကို Capital စာလံုးလုပ္ေပးဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာစာအတြက္ဆိုရင္ အဲဒါကို Uncheck လုပ္ထားပါ။)

Microsoft Word … Tools > Auto Correct ကိုဖြင့္ပါ။ အဲဒီထဲက Auto Format As You Type ကိုထပ္ဖြင့္ပါ။ အေပၚဆံုးမွာရွိတဲ့ Straight quotes with Smart quotes ကို Uncheck လုပ္ေပးပါ။

ဒါဆိုရင္ ဒေဒြး ဒုကၡမေပးႏိုင္ေတာ့ပါဘူးေလ။
အားလံုးၿပံဳးေပ်ာ္ၾကပါေစဗ်ား …

အနက္ဖြင့္ဆိုခ်က္မ်ား

* Avast – Avast – အခမဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ ကာကြယ္ေရး ေဆာ့ဗ္၀ဲတခု ျဖစ္တယ္။

* Basic Input/Output System (BIOS) – ကြန္ပ်ဴတာ တလုံးရဲ႕ပထမဆံုးနဲ႔ အတြင္းပုိင္း အက်ဆံုး ေဆာ့ဗ္ဝဲ အဆင့္ ျဖစ္တယ္။ BIOS က ကြန္ပ်ဴတာ စဖြင့္ခ်ိန္မွာ ေတာင္းလာတဲ့ စကားဝွက္တခု အပါအဝင္ ကြန္ပ်ဴတာ စက္ပိုင္းဆိုင္ရာ အဆင့္ျမင့္ ဦးစားေပးခ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ားကို သတ္မွတ္ေပးတယ္။
* Blacklist – တားဆီး ပိတ္ပင္ခံရတဲ့ အတြက္ ဖြင့္လုိ႔ မရေအာင္ ပိတ္ဆို႔ခံရတဲ့ ကြန္ရက္ စာမ်က္နွာေတြနဲ႔ အျခား အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ပါဝင္တဲ့ စာရင္းတခု ျဖစ္တယ္။
* Bluetooth – အတည္သတ္မွတ္ထားတဲ့ လက္ကုိင္ဖုန္းေတြထဲက ေဒတာေတြကုိ အနီးကပ္ အကြာအေ၀းကေန လႊဲေျပာင္းေပးႏုိင္တဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ၾကိဳးမဲ့ ဆက္သြယ္မႈတခု ျဖစ္တယ္။ Bluetooth ဟာ လႈိင္းတုိ ေရဒီယုိ ထုတ္လႊင့္တဲ့ စနစ္ကို အသုံးျပဳထားတယ္။
* Booting – ကြန္ပ်ဴတာကို စတင္ဖြင့္လိုက္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္တယ္။
* CCleaner – လတ္တေလာ သံုးစြဲခဲ့တဲ့ ပရိုဂရမ္ေတြနဲ႔ Windows operating system ရဲ႕ hard drive ထဲမွာ ခ်န္ထားခဲ့တဲ့ ယာယီဖိုင္ေတြအပါအဝင္ အထိခိုက္မခံတဲ့ သဲလြန္စေတြကို ရွင္းလင္းဖယ္ရွားေပးတဲ့ အခမဲ့ ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။
* CD Burner – CD အလြတ္ေတြထဲမွာ ေဒတာ ေရးကူးေပးႏိုင္တဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ CD-ROM drive တခု ျဖစ္တယ္။ DVD ေရးကူးကိရိယာေတြက DVD အလြတ္ထဲကို ေရးကူးေပးႏိုင္တယ္။ CD-RW နဲ႔ DVD-RW drives ေတြက သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို အဲဒီ CD-RW (သို႔) DVD-RW ဓါတ္ျပား အေပၚမွာ တႀကိမ္မက ပယ္ဖ်က္ျပီး၊ ျပန္ေရးကူးေပးႏိုင္တယ္။
* Circumvention – ပိတ္ဆို႔ခံရတဲ့ ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေတြနဲ႔ တျခား အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို ဖတ္႐ႈလုိ႔ ရေအာင္ အင္တာနက္ စစ္ထုတ္ကိရိယာေတြကို ပတ္ေရွာင္ေပးတဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္တယ္။
* Clam Win – ဝင္းဒိုးအတြက္ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ FOSS ဗိုင္းရပ္စ္ ကာကြယ္ေရး ပရိုဂရမ္တခု ျဖစ္တယ္။
* Cobian Backup – Backup လုပ္ေပးတဲ့ FOSS ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။ အခု ေနာက္ဆံုးထုတ္ Cobian ဗားရွင္းဟာ ကုဒ္ပိတ္ထားတဲ့ အခမဲ့ ေဆာ့ဗ္ဝဲျဖစ္တယ္။ ဒါေပမဲ့ ၿပီးခဲ့တဲ့ ဗားရွင္းေတြကေတာ့ FOSS ဗားရွင္းအေနနဲ႔ ထုတ္ေဝခဲ့တယ္။
* Comodo Firewall – အခမဲ့ firewall ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။
* Cookie – သီးျခား ကြန္ရက္ စာမ်က္နွာတခုခုရဲ႕ အခ်က္အလက္ကို သိမ္းထားဖုိ႔ (သို႔) သင္ ဘယ္သူ ဘယ္ဝါ ျဖစ္တယ္ ဆိုတာ ခြဲျခားႏိုင္ဖို႔ သင့္ရဲ့ browser က ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ သိမ္းဆည္းထားတဲ့ ဖိုင္ငယ္ေလး တခု ျဖစ္တယ္။
* Digital signature – သီးျခားဖိုင္ (သို႔) သတင္းတို တခုခုကို ေပးပို႔တဲ့သူ အစစ္အမွန္ ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျပတဲ့ စာဝွက္စနစ္သံုးတဲံ နည္းလမ္းတမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
* Domain name – ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာ (သို႔) အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈ တခုခုကုိ စာနဲ႔ ေရးသားရတဲ့ လိပ္စာ ျဖစ္တယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ security.ngoinabox.org

* Encryption – စကားဝွက္ တခု (သို႔) စာဝွက္စနစ္သံုး ေသာ့တခုခု ရွိထားတဲ့ ပုဂၢဳိလကသာ စာဝွက္ေဖာ္ႏိုင္၊ ဖတ္ရႈႏိုင္ေအာင္ ပါးနပ္တဲ့ သခ်ၤာနည္းကုိ အသံုးျပဳၿပီး အခ်က္အလက္ကို စာဝွက္တဲ့နည္း (သို႔) ေမႊေနွာက္တဲ့နည္း တမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
* Enigmail – စာဝွက္ထားၿပီး ဒစ္ဂ်စ္တယ္နည္းနဲ႔ လက္မွတ္ ေရးထိုးထားတဲ့ အီးေမးလ္ကို ေပးပို႔ႏိုင္၊ လက္ခံေစႏိုင္တဲ့ Thunderbird အီးေမးလ္ ပ႐ိုဂရမ္ရဲ့ add-on တခု ျဖစ္တယ္။
* Eraser – သင့္ရဲ့ ကြန္ပ်ဴတာထဲက (သို႔) ျဖဳတ္တပ္လို႔ ရတဲ့ သိမ္းဆည္းေရး ကိရိယာထဲက သတင္း အခ်က္အလက္ကို လုံလံုျခဳံျခံဳ အျမဲတမ္း ပယ္ဖ်က္ေပးတဲ့ ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။
* Firefox – Microsoft Internet Explorer နဲ႔ အၿပိဳင္ ေရပမ္းစားေနတဲ့ FOSS Web browser တခု ျဖစ္တယ္။
* Firewall – ႐ံုးတြင္းမွာ ရွိတဲ့ ကြန္ရက္ေတြနဲ႔ အင္တာနက္ကတဆင့္ စိတ္မခ်ရတဲ့ ဆက္သြယ္မႈလိုင္းေတြ အၾကားမွာ သင့္ကြန္ပ်ဴတာကို အကာအကြယ္ ေပးတဲ့ ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။

* Free and Open Source Software (FOSS) – Free and Open Source Software (FOSS) – ဒီေဆာ့ဗ္ဝဲ အုပ္စုကို အခမဲ့ ရရွိႏိုင္ျပီး တဦးတေယာက္က အတားအဆီး မရွိပဲ စမ္းသပ္ႏုိင္၊ ေဝမွ်ႏုိင္ (သို႔) ျပင္ဆင္ႏုိင္တဲ့ ေဆာ့ဗ္၀ဲ အမ်ိဳးအစားျဖစ္တယ္။

* Freeware – အခမဲ့ ေဆာ့ဗ္ဝဲေတြထဲမွာ ပါဝင္ေပမဲ့ ၄င္းကို ဖန္တီးေရးဆြဲတဲ့ ေနရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ အရင္းအျမစ္ကုဒ္ကို တရားဝင္ ၾကည့္ရႈခြင့္မေပးတဲ့ (သို႔) နည္းပညာဆိုင္ရာ အကန္႔အသတ္ေတြ ရွိတဲ့ ေဆာ့ဗ္ဝဲ အမ်ိဳးအစား ျဖစ္တယ္။
* GNU/Linux – Microsoft Windows နဲ႔အၿပိဳင္ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ FOSS operating system တမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
* Global Positioning System (GPS) – အာကာသမွာ အေျခစုိက္ျပီး တကမၻာလုံးကုိ လွည့္ပတ္ သြားလာေနတဲ့ ျဂိဳဟ္တု စနစ္ တခုျဖစ္ျပီး၊ ကမၻာ့ ရာသီဥတုအပါအ၀င္၊ ကမၻာတ၀ွမ္းမွာ ရွိတဲ့ အရာ၀တၳဳ၊ ကမၻာ့အျပင္ပက အဆီးအတားမဲ့ ေကာင္းကင္ ျမင္ကြင္း အစရွိတဲ့ အရာေတြနဲ႔ ပါတ္သက္တဲ့ တည္ေနရာ၊ အခ်ိန္ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကုိ ပံ့ပုိးေပးတယ္။
* Hacker – ဒီေနရာမွာ အထိခိုက္မခံတဲ့ အခ်က္အလက္ (သို႔) ကြန္ပ်ဴတာကို အေဝးကေန ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ အႏၱရာယ္ရွိ ကြန္ပ်ဴတာ ရာဇဝတ္သား တဦးတေယာက္ကို ဆိုလိုတယ္။

* Internet Protocol address (IP address) ကြန္ပ်ဴတာကို အင္တာနက္နဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္တဲ့အခါ သတ္မွတ္ေပးရတဲ့ သီးျခား IP လိပ္စာတခု ျဖစ္တယ္။

* Internet Service Provider (ISP) – အင္တာနက္ စတင္ ခ်ိတ္ဆက္ရာမွာ ၀န္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ကုမၸဏီ (သို႔) အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ ရွိတဲ့ အစိုးရေတြဟာ သူတုိ႔ ႏိုင္ငံအတြင္းမွာ တည္ေထာင္ ထားတဲ့ ISP ေတြကတဆင့္ ပိတ္ဆုိ႔ေရး၊ ေစာင့္ၾကည့္ေရး ကိရိယာေတြကို အသံုးျပဳၿပီး အင္တာနက္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနၾကတယ္။

* Infrared Data Association (IrDA) – အနီေအာက္ ေရာင္စဥ္ အလင္းတန္းကုိ အသုံးျပဳျပီး ေဒတာေတြကုိ အနီးကပ္ လႊဲေျပာင္းေပးႏုိင္တဲ့ ရုပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ ၾကိဳးမဲ့ ဆက္သြယ္မႈတခု ျဖစ္တယ္။ ေခတ္သစ္ ကိရိယာေတြမွာ IrDA ေနရာကုိ Bluetooth က အစားထုိး ေနရာယူလာတယ္။
* Java Applications (Applets) – Operating Systems အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ အသုံးျပဳလုပ္ ရတဲ့ ပရုိဂရမ္ငယ္ေလးေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတုိ႔ကုိ ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေတြရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြကုိ တုိးတက္ ေကာင္းမြန္ေစဖုိ႔ အသုံးျပဳေလ့ ရွိၾကတယ္။
* Keylogger – ကြန္ပ်ဴတာ ကီးဘုတ္ေပၚမွာ ရိုက္နွိပ္ခဲ့သမွ် ကီးေတြကို မွတ္သားျပီး အဲဒီ အခ်က္အလက္ေတြကို တဖက္က လူဆီ ေပးပို႔ေပးတဲ့ ေထာက္လွမ္းေရး ေဆာ့ဗ္ဝဲ တမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။ Keylogger ေတြကို အီးေမးလ္နဲ႔ အျခား စကားဝွက္ေတြ ခိုးယူရာမွာ အသံုးျပဳေလ့ ရွိတယ္။
* KeePass – အခမဲ့ျဖစ္ၿပီး လံုျခံဳမႈရွိတဲ့ စကားဝွက္ ေဒတာေဘ့စ္ တခု ျဖစ္တယ္။/li>

* LiveCD – ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ တျခား operating system ကို ယာယီ လည္ပတ္ေစႏိုင္တဲ့ CD တခ်ပ္ ျဖစ္တယ္။

* Malware – viruses, spyware, Trojans ေတြနဲ႔ တျခား အလားတူ အႏၱရာယ္ရွိတဲ့ ေဆာ့ဗ္ဝဲ အားလံုးကို ျခံဳငံုတဲ့ အေထြေထြ ေဝၚဟာရတရပ္ ျဖစ္တယ္။
* Mnemonic device – ႐ႈပ္ေထြးတဲ့ စကားဝွက္ေတြကို မွတ္မိႏိုင္ေအာင္ ကူညီေပးတဲ့ ႐ုိး႐ုိး လွည့္ကြက္ တမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
* NoScript – သိကၽြမ္းမထားတဲ့ ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွွာေတြေပၚမွာ ကပ္ပါလာႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ရွိ ပရိုဂရမ္ေတြရဲ႕ ရန္ကေန အကာအကြယ္ ေပးႏိုင္တဲ့ Firefox browser ရဲ့ လံုျခံဳေရး add-on တခု ျဖစ္တယ္။
* Off the Record (OTR) – Pidgin လုိ႔ ေခၚတဲ့ လက္ငင္း စာတိုေပးပို႔ေရး ပ႐ိုဂရမ္အတြက္ ထုတ္လုပ္ထားတဲ့ စာဝွက္စနစ္ plugin တခု ျဖစ္တယ္။
* Peacefire – ဒီအခမဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈကုိ မွတ္ပံုတင္ထားတဲ့ လူတိုင္းက အင္တာနက္ စီစစ္ျဖတ္ေတာက္မႈကို ေက်ာ္လႊားရာမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ေရွာင္တိမ္းေရး proxy ေတြ ပါရွိတဲ့ ေနာက္ဆံုးထြက္ ဝန္ေဆာင္မႈ စာရင္းတခုကို အီးေမးလ္နဲ႔ လစဥ္ အခမဲ့ ရရွိၾကတယ္။
* Physical threat – ဒီေနရာမွာ၊ ကြန္ပ်ဴတာ စက္ပစၥည္းေတြကို တျခား သူေတြက ကိုယ္ထိလက္ေရာက္ ရယူမႈ (သို႔) ႐ုပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ အႏၱရာယ္ေတြ ျဖစ္တဲ့ က်ဳိးပဲ့ ပ်က္စီးမႈ၊ မေတာ္တဆမႈေတြ (သို႔) သဘာဝ ေဘးအႏၱရာယ္ေတြေၾကာင့္ အထိခိုက္မခံတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ အေပၚ က်ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ တခုခုကို ဆိုလိုပါတယ္။
* Pidgin – Off the Record (OTR) လို႔ ေခၚတဲ့ စာဝွက္စနစ္ပါ plugin တခုကို အသံုးျပဳတဲ့ FOSS စာတိုေပးပို႔ေရး ကိရိယာ တခု ျဖစ္တယ္။
* Proxy -အင္တာနက္ စိစစ္ျဖတ္ေတာက္မႈကို ေက်ာ္လႊားရာမွာ အသံုးျပဳႏိုင္ၿပီး အင္တာနက္ ဆက္သြယ္ေရး တခ်ိဳ႕ (သို႔) အားလံုးကို လမ္းဖြင့္ေပးတဲ့ ၾကားခံ ဝန္ေဆာင္မႈ တခု ျဖစ္တယ္။ proxy တခုကုိ လူအမ်ားက အသံုးျပဳႏိုင္တယ္၊ (သို႔) အဲဒါကို အသံုးျပဳႏုိင္ဖို႔ သံုးစြဲသူအမည္နဲ႔ စကားဝွက္တခု ရွိထားဖို႔ လိုအပ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ proxy ေတြသာ လံုျခံဳမႈ ရွိၾကတယ္။ ဆိုလိုတာက proxy ကို ျဖတ္ၿပီး သင့္ရဲ႕ ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ အၾကား ဆက္သြယ္ေပးတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြရဲ႕ လံုၿခံဳေရးကို အကာအကြယ္ ေပးတဲ့ စာဝွက္စနစ္ကို အသံုးျပဳၾကတယ္။

* Proprietary software – အရင္းအျမစ္ ေဆာ့ဗ္ဝဲ (FOSS) နဲ႔ ဆန္႔က်င္ဖက္ ျဖစ္တယ္။ ဒီလုပ္ငန္းသံုး ကိရိယာေတြကုိ အမ်ားအားျဖင့္ အခေၾကးေငြ ေပးျပီး ၀ယ္ယူရတယ္။ ဒါေပမဲ့ လိုင္စင္ လုိအပ္ခ်က္ ကန္႔သတ္ခ်က္ေတြနဲ႔ အခမဲ့ ေဆာ့ဗ္ဝဲ အျဖစ္လည္း ရယူ အသုံးျပဳႏိုင္တယ္။
* RiseUp – Webmail ကတဆင့္ ျဖစ္ေစ (သို႔) Mozilla Thunderbird လို အီးေမးလ္ client တခုမွ ျဖစ္ေစ လုံလံုျခဳံျခံဳ အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူေတြက တည္ေဆာက္ထားတဲ့ အီးေမးလ္ ဝန္ေဆာင္မႈတခု ျဖစ္တယ္။
* Router – ကြန္ရက္ ခ်ိတ္ဆက္မႈ ကိရိယာ အစိတ္အပိုင္း တခု ျဖစ္ၿပီး အဲဒီကတဆင့္ ကြန္ပ်ဴတာေတြက ႐ံုးတြင္း ကြန္ရက္ေတြမွာ အခ်ိတ္အဆက္ လုပ္တာ၊ ႐ံုးတြင္း ကြန္ရက္အမ်ိဳးမ်ိဳးကေန ျပင္ပ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္တာေတြ လုပ္ေဆာင္ေပးတယ္။ Switch ေတြ၊ gateway ေတြနဲ႔ hubေတြဟာ အလားတူ လုပ္ငန္းေတြကို ေဆာင္ရြက္ေပးၿပီး၊ ႀကိဳးမဲ့ထုတ္လႊင့္ခ်က္ေတြကုိ အသံုးျပဳႏိုင္ေအာင္ စႏွစ္တက် တပ္ဆင္ထားတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာေတြက အလားတူ လုပ္ေဆာင္ေပးတယ္။
* Secure password database – ပင္မ စကားဝွက္ တခုထဲကိုပဲ အသံုးျပဳၿပီး စကားဝွက္ေတြကို သုိေလွာင္ သိမ္းဆည္းေပးႏိုင္တဲ့ ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။

* Secure Sockets Layer (SSL) – ကြန္ပ်ဴတာနဲ႔ ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာတခ်ဳိ႕ အပါအဝင္၊ ၾကည့္႐ႈေနတဲ့ အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ အၾကားမွာ လံုျခံဳမႈ ရွိေစၿပီး၊ စာဝွက္ထားျပီး လုံျခဳံမႈ ရွိတဲ့ ဆက္သြယ္မႈလိုင္း တခု အျဖစ္ ထိန္းေက်ာင္းေပးတဲ့ နည္းပညာ ျဖစ္တယ္။ ကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာ တခုကို SSL ကတဆင့္ ဆက္သြယ္တဲ့အခါ ကြန္ရက္ လိပ္စာဟာ HTTP အစား HTTPS နဲ႔ စတင္ေနမွာ ျဖစ္တယ္။။
* Security certificate – ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေတြနဲ႔ အျခား အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို လံုျခံဳမႈ ရွိေစဖို႔ စာဝွက္စနစ္ကို အသံုးျပဳၿပီး ပုဂၢဳိလ္ တဦးတေယာက္ ဆုိသူဟာ တကယ္ပဲ စစ္မွန္ေၾကာင္း သက္ေသျပေပးတဲ့ နည္းစနစ္ တမ်ဳိး ျဖစ္တယ္။ လံုျခံဳေရး လက္မွတ္တခုကို သင့္ရဲ့ browser က စစ္မွန္ေၾကာင္း အတည္ျပဳေပးႏုိင္ဖို႔ စိတ္ခ်ရတဲ့ အဖြဲ႕အစည္း တခုခုဆီမွာ ဒစ္ဂ်စ္တယ္ လက္မွတ္တခု အတြက္ ဝန္ေဆာင္ခကို ေပးေဆာင္ရမွာ ျဖစ္တယ္။ အဖိုးအခ ေပးေဆာင္ရတဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႕ စီမံခန္႔ခြဲသူေတြက ေငြေၾကးေပးေဆာင္ဖို႔ စိတ္မဝင္စားၾကဘူး။ ဒါေပမဲ့ အခါအားေလ်ာ္စြာ စစ္မွန္တဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈတခုခုကို သြားေရာက္ၾကည့္ရႈတဲ့အခါမွာေတာင္ လံုျခံဳေရး လက္မွတ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းေနတာမ်ိဳး ေတြ႕ရႏုိင္တယ္။
* Security policy – သင့္ အဖြဲ႕အစည္းဟာ ၿခိမ္းေျခာက္မႈ အမ်ိဳးမ်ိဳးကေန ကိုယ့္ဟာကုိယ္ ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ ေရးသားျပဳစုထားတဲ့ စာရြက္စာတမ္းတခု ျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီအထဲမွာ လုံျခဳံေရး ဆုိင္ရာ အမႈကိစၥေတြ ျဖစ္ပ်က္လာတဲ့ အေရးယူ ေဆာင္ရြက္ႏုိင္တဲ့ အခ်က္ေတြ ပါရွိတဲ့ စာရင္းတခု ပါ၀င္တယ္။
* Security cable – လံုျခံဳေရးအရ ေသာ့ခတ္ႏိုင္တဲ့ ေကဘယ္ႀကိဳးတခု ျဖစ္ၿပီး ခရီးေဆာင္ ကြန္ပ်ဴတာ (သို႔) အျခား စက္ပစၥည္း အစိတ္အပိုင္းေတြကို ျပင္ပ hard drive ေတြ၊ အခ်ိဳ႕ စားပြဲတင္ ကြန္ပ်ဴတာေတြနဲ႔တကြ စက္ပစၥည္းေတြကုိ ယူေဆာင္သြားလုိ႔ မရေအာင္ နံရံတခုခု (သို႔) စားပြဲတခုခုမွာ လုံလံုျခဳံျခံဳ တြဲခတ္ထားႏိုင္တယ္။
* Server – အၿမဲတမ္း ဖြင့္ထားတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ ျဖစ္ၿပီး ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာ တခုကို ထိန္းသိမ္းတာ (သို႔) တျခား ကြန္ပ်ဴတာေတြဆီ အီးေမးလ္ ေပးပို႔တာ (သို႔) အီးေမးလ္ လက္ခံတာ စတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကုိ ပံ့ပိုးေပးဖို႔ အင္တာနက္နဲ႔ အျမဲ ခ်ိတ္ဆက္ထားတယ္။
* SIM card – ေသးငယ္ၿပီး သီးျခား လက္ကိုင္ဖုန္း ကုမၸဏီက ေပးတဲ့ ဝန္ေဆာင္မႈကို သုံးစြဲႏိုင္ဖို႔ လက္ကိုင္ဖုန္း တလံုးထဲမွာ ထည့္သြင္းအသုံးျပဳႏိုင္တဲ့ ျဖဳတ္တပ္လို႔ ရတဲ့ ကဒ္ေလးတခု ျဖစ္တယ္။ SIM ကဒ္ေတြဟာ ဖုန္းနံပါတ္ေတြ၊ သတင္းတို ေပးပို႔ခ်က္ေတြကိုလည္း သိမ္းဆည္းထားႏိုင္တယ္။
* Skype – အခမဲ့ Voice over IP (VoIP) ကိရိယာတခု ျဖစ္ၿပီး တျခား Skype ကုိ အသံုးျပဳတဲ့သူေတြနဲ႔ အခမဲ့ စကားေျပာႏိုင္တယ္၊ တယ္လီဖုန္းေတြကိုလည္း အခေၾကးေငြ ေပးျပီး စကားေျပာဆိုႏိုင္တယ္။ Skype ကို စီမံ ထိန္းသိမ္းတဲ့ ကုမၸဏီရဲ႕ ေၾကာ္ျငာခ်က္အရ တျခား Skype အသံုးျပဳသူေတြရဲ႕ စကားေျပာဆိုခ်က္ေတြကို စာဝွက္ (encrypt) ထားေပးတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ၄င္းဟာ ကုဒ္ပိတ္ထားတဲ့ ကိရိယာ တခု ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ဒီအဆို မွန္ မမွန္ကိုေတာ့ သက္ေသ မျပႏိုင္ဘူး။ ဒါေပမဲ့ အမ်ားစုကေတာ့ ဒီအဆို မွန္ကန္ႏုိင္တယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ Skype မွာလည္း စာတို ေပးပို႔မႈကို ပံ့ပိုးထားတယ္။
* Source code – ကြန္ပ်ဴတာ ပရိုဂရမ္ ေရးဆြဲသူေတြက ေရးသားထားျပီး၊ ေဆာ့ဗ္ဝဲကို အလုပ္လုပ္ေစတဲ့ ပင္မကုဒ္ ျဖစ္တယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ ကိရိယာ တခုခုရဲ႕ ပင္မ (source) ကုဒ္က ၄င္းရဲ့ အလုပ္လုပ္ပံုေတြနဲ႔ လံုျခံဳမႈရွိ မရွိ (သို႔) အႏၱရာယ္ရွိ မရွိ စတာေတြကို ေဖာ္ျပေပးတယ္။
* Spybot – ကြန္ပ်ဴတာကို ေထာက္လွမ္းေနတဲ့ ေဆာ့ဗ္ဝဲ spyware ေတြကို စကင္ဖတ္ စစ္ေဆးတာ၊ ဖယ္ရွားတာ၊ ကာကြယ္တာေတြ လုပ္ေပးတဲ့ အခမဲ့တဲ့ anti-malware ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။
* Steganography – အထိခိုက္မခံတဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ကုိ မလိုအပ္ပဲ အာ႐ုံစူးစိုက္မႈ မခံရေအာင္ တျခား အေယာင္ေဆာင္ၿပီး ပံုဖ်က္ေပးတဲ့ နည္းတခုခုကို ဆိုလိုတယ္။
* Swap file – ကြန္ပ်ဴတာထဲမွာ စြမ္းေဆာင္ရည္ တိုးျမွင့္ေပးဖို႔ အခါအားေလ်ာ္စြာ သိမ္းဆည္းထားတဲ့၊ အေရးႀကီးတဲ့ အခ်က္ေတြလည္း ပါ၀င္ႏိုင္တဲ့ ဖိုင္တခု ျဖစ္တယ္။
* Thunderbird – Enigmail စာဝွက္စနစ္ ျဖည့္စြက္ ေဆာ့ဗ္ဝဲ အပါအဝင္ လံုျခံဳေရး အဂၤါရပ္ေတြ အေတာ္မ်ားမ်ား ပါရွိတဲ့ FOSS အီးေမးလ္ ပ႐ိုဂရမ္တခု ျဖစ္တယ္။
* Tor – အင္တာနက္ စီစစ္ျဖတ္ေတာက္မႈကို ပတ္ေရွာင္ႏိုင္ၿပီး ၾကည့္႐ႈေနတဲ့ ကြန္ရက္ စာမ်က္နွာေတြနဲ႔ အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈေတြကို အင္တာနက္လုိင္းကေန သင့္ကို ေစာင့္ၾကည့္ေနႏိုင္တဲ့ တစံုတေယာက္ကို သင္ ရွိေနတဲ့ ေနရာနဲ႔ ၾကည့္ရႈတဲ့ ကြန္ရက္ စာမ်က္နွာေတြကိုပါ ပံုဖ်က္ျပီး ဝွက္ထားေပးႏိုင္တဲ့ ကိရိယာ တမ်ိဳး ျဖစ္တယ္။
* TrueCrypt – အထိခိုက္မခံတဲ့ အခ်က္အလက္ကို လံုလံုျခံဳျခံဳ သိမ္းဆည္းေပးႏိုင္တဲ့ FOSS ဖိုင္ စာဝွက္ ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။
* Undelete Plus – အမွတ္တမဲ့ ပယ္ဖ်က္လိုက္တဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ကို တခါတရံ ျပန္လည္ ဆယ္ယူေပးႏိုင္တဲ့ အခမဲ့ ကိရိယာတခု ျဖစ္တယ္။
* Uninterruptable Power Supply (UPS) – ဓါတ္အား ကုန္ခန္းတဲ့ အေျခအေနမ်ိဳးမွာ အၾကပ္အတည္း ျဖစ္ေနတဲ့ ကြန္ပ်ဴတာ စက္ပစၥည္းကို ဆက္လက္ လည္ပတ္ေစဖို႔ (သို႔) စနစ္တက် စက္ပိတ္ႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးတဲ့ ပစၥည္းကိရယာ တခု ျဖစ္တယ္။

* VautletSuite 2 Go – အခမဲ့ စာဝွက္ေပးတဲ့ အီးေမးလ္ ပ႐ိုဂရမ္တခု ျဖစ္တယ္။
* Voice over IP (VoIP) – အင္တာနက္ကို အသံုးျပဳျပီး အျခား VoIP သံုးစြဲသူေတြနဲ႔ တယ္လီဖုန္းေတြကို အသံနဲ႔ ဆက္သြယ္ စကားေျပာေစႏိုင္တဲ့ နည္းပညာ ျဖစ္တယ္။
* Whitelist – တခ်ိဳ႕ ကြန္ရက္စာမ်က္ႏွာေတြကို အလိုအေလ်ာက္ ပိတ္ဆို႔ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ၾကည့္ရႈခြင့္ ျပဳေပးထားတဲ့ ကြန္ရက္ စာမ်က္ႏွာေတြ၊ အင္တာနက္ ဝန္ေဆာင္မႈေပးတဲ့ ဌာနေတြရဲ့ စာရင္းတခု ျဖစ္တယ္။
* Wiping – အခ်က္အလက္ကို လံုလံုျခံဳျခံဳနဲ႔ အျမဲတမ္း ပယ္ဖ်က္ေပးႏုိင္တဲ့ လုပ္ေဆာင္မႈ ျဖစ္တယ္။
* Your-Freedom – သီးသန္႔ proxy တခု ကေနတဆင့္ အင္တာနက္ ခ်ိတ္ဆက္ျပီး ပိတ္ပင္ စစ္ထုတ္မႈကို ပတ္ေရွာင္ႏိုင္တဲ့ အခမဲ့ ေရွာင္တိမ္းေရး ကိရိယာ တခု ျဖစ္တယ္။ အကယ္လုိ႔ Your-Freedom ကို ေကာင္းေကာင္း configure လုပ္ထားရင္ သင့္ရဲ႕ ဆက္သြယ္မႈကုိ လုံလံုျခံဳျခဳံ ရွိေစဖို႔ အဲဒီ proxies ေတြက ဆက္သြယ္မႈလိုင္းကို စာဝွက္ေပးမွာ ျဖစ္တယ္။

ေတာင္သမန္အင္းက ထမင္းလံုး တေစၧမေၾကာက္သူမ်ား

ေတာင္မင္းႀကီးဘုရား ေျခေတာ္ရင္းမွာ

ေတာင္သမန္အင္းက ေလတခြၽန္ခြၽန္နဲ႔

ေရတံခြန္လုိ စီးဆင္း ေနပါရာလား . . .

ေတာင္သမန္အင္းမွာ . . .

ေလညင္းခံ လမ္းေလွ်ာက္မလား

ေတာင္သမန္ အင္းကို ေနာက္ခံထား

ဦးပိန္ တံတားေပၚမွာ ဗီဒီယို မင္းသားဂိုက္နဲ႔

ဓာတ္ပံု အလွ႐ိုက္ဦးမလား . . .

ေတာကစား ထြက္သလို

ထန္းေတာဘက္က ဘန္ဂလုိမွာ

ထန္းရည္ခ်ဳိခ်ဳိ ေသာက္ဦးမလား

ေဟာ . . .ဒီစကား ၾကားသြားလုိ႔

အပန္းေျဖ ေပ်ာ္ပဲြစားဖုိ႔

ၿမိဳ႕ကေရာင္စံုကားေတြ စက္အင္ဂ်င္ ေကာင္းေကာင္းနဲ႔

ရွင္ေလာင္း လွည့္သလုိ လာၾကၿပီ။

ေရေပၚမွာ ေပ်ာ္ပြဲစားဖုိ႔. . .

ေလွေလွာ္ အငွားစီးၾကမလား

ေငြေၾကး အကိုးအကားနဲ႔

ေလွထိုးသားေတြရဲ႕စကား

အရင္း မ်ားလွတယ္။

ဦးပိန္ တံတားေပၚက . . .

အေပ်ာ္တမ္း ငါးမွ်ားၾကဦးမလား

တီေကာင္ တူးေရာင္းစားရင္း

ဘ၀ဖ်ားနာေနတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ စကား

ေငြသမားေတာ္ရွားေနရွာေပါ့။

ယၾတာ ေခ်ဦးမလား . . .

အိမ္မွာ အလွေမြး ထားဦးမလား

စာ၀ါ၊ ပ်ံလႊားငွက္၊ ဇီးကြက္

ခ်ဳိးငွက္လည္ေပ်ာက္

ဗ်ဳိင္းေအာက္၊ ၾကက္တူေရြး

ႀကိဳက္ရာေရြး၀ယ္သြား

ဧည့္ႀကိဳစကား ညံစီစီနဲ႔

အစာခ်ီဖုိ႔ ေခ်ာင္းေနတဲ့ က်ီးကန္းမေလးေတြ။

ၿမိဳ႕က ဧည့္သည္ေတြ လာေနၿပီ . . .

မဒီရဲ႕ရင္ခလုတ္ ဖြင့္သံေၾကာင့္

ထံတ်ာ သမုဒၵရာ အတြက္

မယ္ဒလင္ တစ္လက္နဲ႔

မ်က္မျမင္တစ္ေယာက္ရဲ႕သီခ်င္းအဆံုး

အစာအိမ္ခ်ိန္ကုိက္ ဗံုးတစ္လံုး ကြဲသြားၿပီ။

ပန္းခ်ီကား ၀ယ္ဦးမလား . . .

ပန္းပု႐ုပ္ထုေတြ ယူဦးမလား

အႏုပညာ စီးပြားေရး ေျခခ်သူေတြလည္း

ေက်ာပူပူ ေခါင္းပူပူနဲ႔

ဘ၀ပံုတူ ေရးဆဲြေနၾကတယ္။

ဦးပိန္ တံတားေအာက္ဘက္က . . .

မယ္ဇယ္ပင္ရိပ္နဲ႔ ထန္းလက္တဲ ဆုိင္မွာ

ဘီယာ၊ ရမ္၊ ၀ီစကီ

ရီတီတီ မူးဦးမလား

ႏုိင္လြန္ငါးေၾကာ္ အျမည္း

ဘူးသီးေၾကာ္အျမည္း

ေဂၚရခါးသီးေၾကာ္အျမည္းနဲ႔

မာမီ႕သမီးေတြရဲ႔ အျမည္းကခပ္မ်ားမ်ား။

ဘဲအုပ္က တစ္ရာ ႏွစ္ရာ . . .

ဆရာေဇာ္ဂ်ီရဲ႕ကဗ်ာကို သ႐ုပ္ေဖာ္ရင္း

ေတာင္သမန္အင္းမွာ ေနထြက္မိုးခ်ဳပ္

ဘဲအုပ္ေက်ာင္း ေနတဲ့ ေကာင္ေလးရဲ႕လြယ္အိတ္ထဲ

၀လံုးေတြ ကြဲေၾကေနေပါ့။

၀ါဆို . . . ၀ါေခါင္မွာ . . .

ေတာင္သမန္အင္းက ေရခ်ဳိးဆင္း

ဒီအင္း အလွကို စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္

တံငါသည္ေတြ တငုတ္တုတ္တုတ္နဲ႔

ဥပုသ္ေက်ာင္းသြားခဲ့ရတယ္။

ျခင္ေထာင္ . . .

ေစာင္၊ အက်ႌ

ထဘီ၊ လံုခ်ည္

အထည္ေဟာင္းေတြကို ေပါင္းထုပ္

လက္႐ိုက္တုတ္နဲ႔ ေလွ်ာ္ဖြပ္

သူတုိ႔ ဖြပ္တဲ့ အ၀တ္ေတြျဖဴေပမယ့္

သူတုိ႔၀တ္တဲ့ အ၀တ္ေတြရဲ႕အေရာင္အဆင္းကိုေတာ့

ေတာင္သမန္အင္းက ေငးၾကည့္ေနတယ္။

မယ္ဇယ္ပင္တန္းတေလွ်ာက္

မဥၨဴသကၠ နတ္ပန္းေကာက္တဲ့ ရြာသူတစ္သိုက္

ေႁမြဆုိး ကိုက္ခံရတဲ့ သတင္း

ေတာင္သမန္အင္းရဲ႕ရင္၀တည့္တည့္ကိ

ဓားတစ္လက္ကို စုိက္ထုိး ခံလုိက္ရတယ္။

ေတာင္သမန္အင္းကိုျဖတ္ . . .

ကန္ပတ္လမ္း အသစ္ေဖာက္

က်န္းမာေရး အထြက္ လမ္းေလွ်ာက္သူေလွ်ာက္

၀မ္းစာေရးတြက္ လမ္းေလွ်ာက္သူေလွ်ာက္

ေျခလွမ္းက်ဲသေလာက္ ခရီး မေရာက္ေပမယ့္

ေျခေထာက္ႏွစ္ဖက္စလံုး

အင္ဂ်င္စက္သံုး တပ္ထားသူတုိ႔ ခရီးက

မီးနီ အဆီးအတား ကင္းကင္း

ေတာင္သမန္အင္းထဲ ေရခ်ဳိးဆင္း

ထန္းရည္ခ်ဳိျပင္းျပင္းတစ္ခြက္နဲ

အခ်စ္ အိပ္မက္ေတြကို လိုက္ပြဲယူ

ေတာင္သမန္အင္းကေတာ့ ေခါင္းပူေက်ာပူထလို႔။

ေတာင္သမန္အင္းရဲ႕ဟိုမွာဘက္ . . .

မီးခြက္ေလး မွိတ္တုတ္မွိတ္တုတ္

အုတ္ဖုတ္ အလုပ္သမားေတြရဲ႕စခန္း

ပ်ားရည္ဆမ္း ဒုကၡေတြနဲ႔

အခါခါ ေသခဲ့တဲ့ မနက္ျဖန္ဟာ

၀ဋ္နာကံနာေၾကာင့္လားလုိ႔ ေမးခြန္းထုတ္ရင္း

ေတာင္သမန္အင္း အိပ္ေရး ပ်က္ေနေပါ့။

၇ – ၈ ဖာလံု ခရီးအေရာက္ . . .

ေတာင္ေ၀ွး ေထာက္သြားေနတဲ့ ဦးပိန္ တံတားနဲ႔

ပါးစပ္လႈပ္ လက္လႈပ္ရင္း အသက္ရွင္ ေနထုိင္သူမ်ား

စိုက္ထားၿပီး ဒုကၡကို ရိတ္သိမ္းဖို႔ ေမ့ေနသူမ်ား

သက္သတ္လြတ္ စားေနတဲ့ ၿမိဳ႕ေလးရဲ႕ မုိးေခါင္ရက္မ်ား

အျမင္ခါးခါးနဲ႔ ခံစားသူ စိတ္ႀကိဳက္

ေတာင္သမန္အင္းက သူကိုယ္တုိင္ ဒီဗီဒီ ႐ိုက္ေနေပါ့။

သိၿပီးသား အားလံုးအတြက္ . . .

ေနာက္ဆံုး ကတ္ ႐ိုက္ခ်က္

ဇာတ္သိမ္းတြက္ ေနာက္ဆံုး အခမ္းအနား

ဦးပိန္တံံတားထိပ္ မယ္ဇယ္ပင္ရိပ္ေအာက္က

ေဆးလိပ္ ကြမ္းယာ ေရာင္းတဲ့ တုိက္ေဂါမေလး တစ္ေယာက္

ဖခင္ရဲ႕အမည္ေပ်ာက္ စာရင္းရွာရင္း

ေတာင္သမန္အင္းမွာ အရွက္ကို ေဆးေၾကာ လုိက္သလုိ . . .

ေရတံခြန္လုိ အလြမ္းေတြ ရြဲရဲြစိုၿပီး

မိသားစု ငိုေနတဲ့ ဇာတ္သိမ္းခန္းမွာေတာ့

ကြၽန္ေတာ္က မွတ္တမ္းတင္သူပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

ၾကိဳးနီစနစ္ ဟူသည္

ကၽြန္ေတာ့္အား မိတ္ေဆြတစ္ဦးက ေမးခဲ့သည္မွာ ၾကာပါၿပီ။ သို႔ေသာ္ ကၽြန္ေတာ္သည္ မိတ္ေဆြ၏ အေမးကို မေျဖခဲ့ရေသး။ သာမန္အားျဖင့္ သူ႔အေမးကို သူနားလည္ေအာင္

ကၽြန္ေတာ္ေျဖႏုိင္ခ်င္မွ ေျဖႏုိင္ေပမည္။ သို႔ေၾကာင့္လည္း ဥပမာတစ္ခုေလာက္ျပႏိုင္ရန္ ကၽြန္ေတာ္ေစာင့္ေနျခင္း ျဖစ္သည္။ သူ႔အေမးမွာ “မင္းတို႔ ေျပာေျပာေနတဲ့ ႀကိဳးနီစနစ္ဆိုတာ ဘာလဲကြ” ဟူ၍ ျဖစ္၏။

မေန႔ကေတာ့ သူ႔ကို ဥပမာေပးရန္ အျဖစ္အပ်က္တစ္ခုကို ေတြ႔လာခဲ့သည္။ အစိုးရဌာနႏွစ္ခုမွ ႐ံုးႏွစ္႐ံုးသည္ အေဆာက္အဦႀကီး တစ္ခုထဲတြင္ ပူးတြဲ႐ံုးဖြင့္ထား၏။ ထို႐ံုးႏွစ္ခုအနက္မွ တစ္ခုေသာ႐ံုးတြင္ ေခြးတစ္ေကာင္ေမြးထား၏။ တစ္ေန႔ေသာအခါ ထိုေခြးသည္ ကပ္လ်က္႐ံုး ၏ အခန္းတြင္းသို႔ သြား၍ ေနာက္ေဖးယိုခဲ့၏။ ဤသို႔ျပဳလုပ္ျခင္းသည္ တစ္ႀကိမ္မဟုတ္ ႀကိမ္ဖန္မ်ားလာေသာအခါ ေနာက္ေဖးယုိခံရေသာ႐ံုးက ေခြးေမြးထားေသာ႐ံုးသို႔ “လူႀကီးမင္းတို႔႐ံုးမွ ေမြးထားေသာေခြးသည္ ကၽြန္ေတာ္တို႔၏ ဧည့္ခန္းႏွင့္ ႐ံုးခန္းအတြင္းတြင္ မၾကာခဏလာေရာက္၍ ေနာက္ေဖးယိုေနေသာေၾကာင့္ ေနာက္ေနာင္ ထိုသို႔ မျဖစ္ေစေရးအတြက္ အေရးယူေဆာင္ရြက္ပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါသည္” ဟူေသာ စာကို ပို႔လုိက္၏။

ယင္းစာသည္ ေခြးေမြးထားေသာ႐ံုး၏ စာလက္ခံရာဌာနမွ “အဆင့္ဆင့္ ဆက္လက္ တင္ျပသည္၊ဆက္လက္တင္ျပပါသည္” ဟူေသာ မွတ္ခ်က္ ဆယ္ခုေလာက္ျဖင့္ ေနာက္ဆံုး ႐ံုးမွ တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္ထံသို႔ ေရာက္သြား၏။ ထိုပုဂၢိဳလ္က “ယင္းကိစၥ ဟုတ္၊ မဟုတ္စံုစမ္းတင္ျပပါ” ဟူေသာ မွတ္ခ်က္တြင္ “အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္၊ အေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္” ဟူေသာ ထပ္ဆင့္မွတ္ခ်က္မ်ားႏွင့္အတူ ေအာက္သို႔ ျပန္က်လာ၏။

ထိုအခါ ယင္းကိစၥကို ဟုတ္၊ မဟုတ္ စံုစမ္းေရးအတြက္ ႐ံုးအုပ္အဆင့္ရွိသူမ်ားက အဖြဲ႔ဖြဲ႔ကာ တစ္ပတ္ေက်ာ္မွ် စံုစမ္းၿပီး “စာအမွတ္ မည္မွ်ျဖင့္ တစ္ဖက္႐ံုးမွ ေပးပို႔ေသာကိစၥသည္ မွန္ကန္ပါသည္”ဟူ၍ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္ဆီသို႔ ေရာက္သြားျပန္၏။ ထိုအခါ ယင္းပုဂၢိဳလ္က “ယင္းကိစၥ မွန္ကန္လွ်င္ မည္သို႔ ေအာက္သို႔ ျပန္ခ်ေပးလုိက္ျပန္၏။ ေအာက္သို႔ က်လာေသာအခါ ႐ံုးအုပ္ႏွင့္ အဖြဲ႔သည္ မည္ကဲ့သို႔ေျဖရွင္းရမည္ကို အခ်ိန္ယူ၍ ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ကာ ေနာက္ဆံုး၌ ႐ံုးအုပ္ႏွင့္အဖြဲ႔က လူႀကီးမင္း၏ မွတ္ခ်က္အမိန္႔အရ နည္းလမ္းမ်ားကို ရွာေဖြရာ ေအာက္ပါနည္းလမ္းမ်ားကို ေတြ႔ရွိပါသျဖင့္ တင္ျပအပ္ပါသည္ဟု ဆိုကာ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ နည္းေလးနည္းကို တင္ျပခဲ့သည္။

(က) ယင္းေခြးကို သတ္ပစ္ျခင္း၊

(ခ) ယင္းေခြးကို အေ၀းသုိ႔ပို႔ျခင္း၊

(ဂ) ေခြး၀င္ေသာ အေပါက္ကို လံုး၀ပိတ္ထားျခင္း၊

(ဃ) ေခြးမ၀င္ရန္ စာကပ္ထားျခင္း။

ထိုအခါ တာ၀န္ရွိပုဂၢိဳလ္က ေအာက္မွတင္ျပေသာ နည္းေလးနည္းကို ေအာက္ပါအတုိင္း မွတ္ခ်က္ေရးကာ အဆင့္ဆင့္ ျပန္ခ်ေပးလုိက္၏။

(က)နည္းမွာ ကၽြႏ္ုပ္သည္ ဗုဒၶဘာသာ၀င္တစ္ေယာက္ျဖစ္၍ မေရြးခ်ယ္ႏုိင္။ (ခ)နည္းမွာ ယင္းေခြးတြင္ သားသမီးငယ္မ်ား ရွိေနသည္ဟု သိရ၍ (က)နည္းတူ မေရြးခ်ယ္ႏိုင္။ (ဂ)နည္းမွာ ႐ံုးႏွစ္႐ံုး၏ ဆက္သြယ္ေရးကိစၥမ်ားကို ထိခိုက္ေစေသာေၾကာင့္ ယင္းနည္းကို ေရြးခ်ယ္ရန္ ကၽြႏ္ုပ္ျငင္းဆို၏။ (ဃ)နည္းမွာမူ မည္သူကိုမွလည္း မထိခိုက္ မဇၥၽိမပဋိပဒါလည္း က်ေသာေၾကာင့္ ယင္းနည္းကို ကၽြႏ္ုပ္ကိုယ္တုိင္ ေရြးခ်ယ္လုိက္သည္။

အထက္ပါမွတ္ခ်က္ျဖင့္စာသည္ ႐ံုးထံုးစံအတုိင္း အဆင့္ဆင့္က်လာၿပီး ေအာက္ပုိင္းမွ စာတစ္ေစာင္ ျပန္၍တက္လာျပန္၏။ ယင္းစာမွာ “လူႀကီးမင္း ေရြးခ်ယ္ေသာ (ဃ)နည္းကို အသံုးျပဳေရးအတြက္ ေခြးမ၀င္ရဟူေသာ စာကပ္ရန္ မည္သည့္ပန္းခ်ီဆရာျဖင့္ ေရးရမည္ကို အမိန္႔ေတာင္းခံပါသည္” ဟူ၍ ျဖစ္၏။ ထိုအခါ အထက္လူႀကီးက “သင့္ေလ်ာ္ေသာ ပန္းခ်ီဆရာနာမည္မ်ား တင္ျပပါ”ဟု မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ျပန္က်လာ၏။ ေအာက္ပုိင္းမွ တဖန္

ပန္းခ်ီဆရာေလးဦး၏ အမည္မ်ားကို ယင္းတို႔၏ အရည္အခ်င္း၊ အရည္အေသြးမ်ားႏွင့္အတူ တင္ျပရာ အထက္မွ “ေဖာ္ျပပါ အရည္အခ်င္းမ်ားအရဆိုမူ ကၽြႏ္ုပ္တို႔သည္ နံပါတ္ (၂)ပန္းခ်ီဆရာကို ေရြးသည္”ဟူေသာ မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ျပန္က်လာ၏။

႐ံုးအုပ္ႏွင့္အဖြဲ႔သည္ ႐ံုးထံုးစံအတုိင္း နံပါတ္(၂) ပန္းခ်ီဆရာျဖင့္ ေခြးမ၀င္ရဟူေသာ စာတန္းကိုေရးဆြဲကာ ႐ံုးႏွစ္႐ံုး၏ အ၀င္အထြက္ တံခါး၀တြင္ ခ်ိတ္ဆြဲထားလုိက္၏။သို႔ေသာ္ မၾကာမီ တစ္ဖက္႐ံုးမွေန၍ လြန္ခဲ့ေသာ (၁၂)လက စာအမွတ္ ဘယ္လာက္ဘယ္ေလာက္ျဖင့္ “လူႀကီးမင္းတို႔႐ံုးမွ ေခြးတစ္ေကာင္ ၀င္ေရာက္ေနာက္ေဖးယိုေန၍ အေရးယူေဆာင္ရြက္ပါရန္ စာပို႔ခဲ့ေသာ္လည္း ယခုတုိင္ ယင္းေခြးသည္ ေနာက္ေဖးယိုေနဆဲျဖစ္၍ ထပ္မံအေၾကာင္းၾကားအပ္ပါသည္” ဟူေသာစာသည္ အတြင္းေရးဟူေသာ ထိပ္စည္းႏွင့္အတူ ေရာက္လာျပန္၏။

ထိုစာသည္ ထံုးစံအတုိင္း စာလက္ခံရာဌာနမွတဆင့္ အထက္လူႀကီးဆီသို႔ တင္ျပရာ အထက္လူႀကီးက “မိမိသည္ ဤကိစၥကို အေသအခ်ာ အေရးယူေဆာင္ရြက္ပါလ်က္ ယခုကဲ့သို႔ အဘယ္ေၾကာင့္ ဆက္လက္ျဖစ္ေနရသည္ကို ခ်က္ခ်င္းစံုစမ္းတင္ျပပါ” ဟူ၍ မွတ္ခ်က္ျဖင့္ ေအာက္သို႔ ျပန္ခ်လုိက္၏။ ထိုအခါ ႐ံုးအုပ္သည္ အဖြဲ႔တစ္ခု ခ်က္ခ်င္းထပ္ဖြဲ႔ကာ အဘယ္ေၾကာင့္ ယင္းေခြးသည္ ဆက္လက္ ေနာက္ေဖးယိုၿမဲသည္ကို အေရးတယူ စံုစမ္းၾကၿပီးေနာက္ ေအာက္ပါအတုိင္း အဆင့္ဆင့္ တင္ျပလုိက္ျပန္၏။

စာအမွတ္ မည္မွ်ျဖင့္ “လူႀကီးမင္း၏ ခ်က္ခ်င္းအေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ မွတ္ခ်က္ အမိန္႔အရ ကၽြန္ေတာ္မ်ား ခ်က္ခ်င္းအလ်င္အျမန္ စံုစမ္းၾကည့္ရာ ယင္းေခြးသည္ စာမတတ္ေၾကာင္း ေတြ႔ရွိရပါသည္။”

အထက္ပါ စံုစမ္းတင္ျပခ်က္စာသည္ တစ္ဆင့္ၿပီးတစ္ဆင့္ ႐ံုးထံုးစံအတုိင္း အထက္သို႔ တက္လ်က္ရွိေန၏။ ယင္းတင္ျပခ်က္အေပၚ အထက္လူႀကီးက မည္သို႔ မွတ္ခ်က္ေရးဦးမည္ကို မသိရေသး။ သို႔ေသာ္ တစ္ခုေသခ်ာသည္ကေတာ့ ယင္းေခြးသည္ အျခားဟိုဖက္႐ံုး၏ ဧည့္ခန္းတြင္ ေနာက္ေဖးယိုၿမဲ ယိုေနဦးမည္ကေတာ့ ေသခ်ာေနေပသတည္း။

ခ်စ္စံ၀င္း

(၉-၈-၁၉၆၉)

[ေမာ္နီတာဂ်ာနယ္၊ အတြဲ-၁၊ အမွတ္-၁၁၊ ၂၀၁၀ ဇူလုိင္ ၁၈၊ စာမ်က္နွာ-၂၁

ဒီမုိေ၀ယံ ဆုိဒ္မွ ကူးယူေဖာ္ၿပပါသည္ ။

ရိုးရာဓေလ့မွ နတ္တို႔၏အေနအထား

ျမန္မာတို႔၏ ရိုးရာဓေလ့မွ နတ္ေတြႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး ေျပာရမည္ဆိုလွ်င္ကုန္နိုင္ဖြယ္ မရွိပါ ။
အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ အတြင္း(၃၇) ၊ အျပင္(၃၇)မင္းအျပင္ ၊ထိုအတြင္း,အျပင္တြင္ မပါ၀င္ေသးေသာ
ရိုးရာနတ္ေတြလည္း အမ်ားအျပား က်န္ရွိေနေသးေသာေၾကာင့္ က်န္နတ္ မ်ားကို ေနာက္ထပ္အဖြဲ႔ သို႔မဟုတ္
အလယ္(၃၇)မင္းအုပ္စုတစ္စုဖြဲ႔ဦးမည္ဆိုလွ်င္ ေနာက္ထပ္ အုပ္စုတစ္စု ထပ္မံေပၚထြက္လာနိုင္ဖြယ္ရာ
ရွိ၍ ထိုအုပ္စုႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး နတ္မ်ား၏ သမိုင္း ေၾကာင္းမ်ားကို အက်ယ္ေရးျပရန္ေနရာမေပးနိုင္ပါ ။ Continue reading

မ႑ပ္တိုင္တက္သူမ်ား

မ႑ပ္တိုင္တက္သူမ်ား

ျမန္မာ႕သမုိင္းမွာ အလွဴအတန္းျပဳလုပ္သူမ်ားဟာ အလွဴမွတ္တမ္း
တင္ကမၺည္းေက်ာက္စာမ်ား ေရးထိုးေလ႔ရွိၾကပါတယ္။အလွဴရွင္မွန္ရင္ေတာ႕
ဘုရား၊ သိမ္၊ ေက်ာင္း၊ တန္ေဆာင္း၊ ဇရပ္ စသျဖင္႔ လွဴဒါန္းမႈမ်ားကို ကမၺည္းထိုး
ၾကပါတယ္။ ၄င္းကို သြယ္၀ိုက္ေျပာရလွ်င္မ႑ပ္တိုင္တက္သူမ်ားလို႔ေခၚရမွာပါ။
ေကာင္းေသာ ေခၚျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ မိမိလွဴခဲ႔ေသာ အလွဴဒါနကို ျပန္လည္ အမွတ္ရ
ေအာက္ေမ႕ေစျခင္းငွာမ႑ပ္တိုင္တက္ရျခင္းျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီအထဲကမွ သူမ်ားနဲ႕မတူ တမူထူးျခားစြာမ႑ပ္တိုင္တက္သူမ်ားလည္း
ရွိၾကပါေသးတယ္။ သိဃၤသူ႕သမီးေက်ာက္စာ၊ မိဘုရားဖြားေစာေက်ာက္စာေတြမွာ
သူတို႔ရဲ႔အလွဴကို မွတ္တမ္းတင္ရင္း အလွဴရွင္ဘယ္သူဘယ္၀ါျဖစ္ေၾကာင္း မ်ိဳးရိုးဘယ္လို
ျမင္႕ျမတ္ေၾကာင္းကို ဂုဏ္တင္ၿပီး မ႑ပ္တိုင္တက္ၾကပံုကေတာ႕ငါ႕လင္သခင္မင္းႀကီး၊
ငါ႕သားမင္းႀကီး၊ ငါ႕ေျမးမင္းႀကီး ဆိုၿပီး ခပ္ၾကြားၾကြား ဂုဏ္တင္ထားတဲ႕ ေက်ာက္စာမ်ားကို
ကၽြန္ေတာ္တို႕ ၾကာဘူး ေတြ႕ဘူးၾကမွာပါ။
Continue reading

ဇာတာ တစ္ေစာင္ကို စစ္ေဆး ေတာ့မည္ ဆိုပါက

ဇာတာ တစ္ေစာင္ကို စစ္ေဆး ေတာ့မည္ ဆိုပါက -ပထမဦးစြာ အေရးၾကီးဆံုး လုပ္ရမည့္ အလုပ္မွာ- ဇာတာ႐ွင္၏ ေမြးခ်ိန္ မွန္ကန္မွဳကို စစ္ေဆးရန္ ျဖစ္ပါသည္။
Continue reading

MOTAA ဆိုတာ ဘာပါလဲ?

MOTAA ကို ျမန္မာ အသံထြက္ အေနနဲ. “မိုးတား” လို. အသံထြက္ ေနေပမဲ့၊ ဒီစကားလံုးဟာ ေကာင္းကင္က မိုးကို တားတဲ့ အဓိပၸါယ္ မဟုတ္ သလို၊ အျခားေသာ ဆက္စပ္ ပါတ္သက္မွဳ မ်ားလည္း မ႐ိွပါ။ Modernized Oriental Technique of Accurate Astrology. ကို အတိုေကာက္ သေကၤတ ျပဳထားတဲ့ M.O.T.A.A ကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။
တကယ္ေတာ့- ေဗဒင္ ပညာ ဆိုတာ၊ အၾကားအျမင္ပညာ၊ နိမိတ္ ပညာ၊ ေတြနဲ. ဆက္စပ္ မွဳ ႐ိွတယ္ ဆိုတာကို မျငင္းႏိုင္ေပမယ့္၊ သိပၸံနည္း အလြန္က်တဲ. ပညာရပ္ တစ္ခုပါ။
ျမန္မာ ေတြ ေခၚဆိုတဲ့ “ေဗဒင္” ဆိုတဲ့ စာလံုးဟာ- သကၠ႐ိုက္ စာလံုး “ေဗဒ” တနည္း အားျဖင့္ “ေ၀ဒ” ဆိုတာက ဆင္းသက္ လာတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အဂၤလိပ္လို. “Veda” လို. ေရးတဲ့ ဒီစာလံုးဟာ “အသိဥာဏ္ ပညာ (Knowledge)” ကို ဆိုလိုပါတယ္။
Continue reading

ျမန္မာ သမိုင္းႏွင့္ နကၡတၱပညာ။

ကၽြန္ေတာ္အေနျဖင့္- နကၡတၱ ပညာကို စိတ္၀င္စား ျခင္း ျဖစ္ေအာင္ ေပးပို႔ ခဲ့ေသာ အေျခအေနမ်ား ႐ိွခဲ့ပါသည္။ ထိုအခ်က္ မ်ားစြာတို.အထဲမွ- အခ်က္တစ္ခုမွာ- ျမန္မာ့ သမိုင္းႏွင့္ နကၡတၱ ပညာ တို.ဆက္စပ္ေနမွဳ ပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ျမန္မာ့သမိုင္းတြင္- တနည္းအားျဖင့္ ရာဇ၀င္တို႔ တြင္- နကၡတၱပညာ၏ အခန္းတြင္ လြန္စြာ မွ အေရးပါေသာ ေနရာမွ ရပ္တည္ခဲ့ပါသည္။

ယင္းတို.အနက္- စိတ္၀င္စားစရာ ေကာင္းေသာ အခ်က္တို႔မွာ-
Continue reading

ပအိုင္း၀္လူပ်ိဳအပ်ိဳဘဝႏွင့္ မဂၤလာလက္ထပ္ပြဲ

လူပ်ိဳအပ်ိဳဘဝသည္ လူမ်ိဳးတိုင္းတြင္ ရိွၾကသည္။ ပအိုဝ္းတုိင္းရင္းသားမ်ား တြင္လည္း လူပ်ိဳလွည့္သည့္ ဓေလ့ရိွသည္။ လူငယ္မ်ား လူပ်ိဳလွည့္ရာတြင္ မိမိရြာတြင္း၌လည္းေကာင္း၊ တစ္ဦးခ်င္းျဖစ္ေစ အေပါင္းအသင္းမ်ားႏွင့္ ျဖစ္ေစ လွည့္ေလ့ရွိသည္။ သူစိမ္းျပင္ပရြာ၌ အပ်ိဳလွည့္လုိလွ်င္ ကာလသားေခါင္းေဆာင္ထံတြင္ျဖစ္ေစ၊ ရြာခံကာလသားတစ္ဦးကျဖစ္ေစ လမ္းညႊန္ဦးေဆာင္ေပးၾကရသည္။
Continue reading

ရွမ္းရိုးရာမဂၤလာ လက္ထပ္ပြဲ

အမ်ိဳးသမီးတို႔ မဂၤလာ ေဆာင္ပြဲမ်ားမွာ ေဒသအလိုက္ အနည္းႏွင့္ အမ်ား ကြဲျပားၾကသည္။ မိဘမ်ားက ေတာင္းရမ္းေပးရာတြင္ ဦးစြာ ပထမ လူပ်ိဳ၏မိဘမ်ားသည္ အပ်ိဳ၏ မိဘမ်ားထံသို႔ သြား၍ ေျပာရသည္။ အပ်ိဳ၏ မိဘမ်ားက ေလး-ငါးရက္ အခ်ိန္ယူၿပီး ေဆြမ်ိဳးမ်ားႏွင့္ တိုင္ပင္ရသည္။ သမီး၏ သေဘာကို ေမးရသည္။ သမီးက သေဘာတူပါက လူပ်ိဳဖက္သို႔ အေၾကာင္းျပန္ၾကားရသည္။ လူပ်ိဳ၏ မိဘမ်ားက လူႀကီးမ်ားႏွင့္ ေန႔ေကာင္းရက္သာ ေရြးၿပီး အပ်ိဳ၏မိဘမ်ာထံ သမီးေတာင္းရန္လာၾကသည္။
Continue reading

သာလြန္မင္း

အမည္ရင္းျမစ္
သတိုးဓမၼရာဇာဘြဲ႔ျဖင့္ နန္းတက္သည္တိုင္ သာလြန္မင္း(၁၆၃၂-၁၆၄၈)ဟုေခၚၾကျခင္းမွာ “တိုင္းကားျပည္ရြာ အသာလြန္ေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း၊ ေရႊနန္းေတာ္ထက္တြင္ သာယာစြာ လြန္ရေသာေၾကာင့္လည္းေကာင္း သာလြန္မင္း ဟုေခၚျခင္းျဖစ္သည္”ဟု ဆိုသည္။
တိုင္းျပည္တည္ၿငိမ္ေရး ေဆာင္ရြက္ျခင္း
သာလြန္မင္းသည္ ေနာင္ေတာ္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းအား တူေတာ္ မင္းရဲဒိဗၺက လုပ္ၾကံနန္းတက္သည္ကို ႏွိမ္ႏွင္းၿပီးေနာက္ နန္းတက္သည္။ Continue reading

မင္းရဲဒိဗၺ

ဖခင္ျဖစ္သူ အေနာက္ဖက္လြန္မင္းကို လုပ္ၾကံကာ ဟံသာ၀တီတြင္ နန္းတက္သည့္ မင္းရဲဒိဗၺ(၁၆၂၈)၏နန္းသက္မွာ တစ္ႏွစ္ပင္မရွိေခ်။ နန္းတက္လွ်င္ အင္း၀ႏွင့္ စစ္ကိုင္းရွိ သစၥာခံမ်ားကို အေၾကာင္းၾကားကာ သစၥာေပးသည္။ ထိုေနာက္အေ၀း(ဇင္းမယ္)ေရာက္ေနသည့္ ဘေထြးေတာ္မ်ားျဖစ္သည့္ သတိုးဓမၼရာဇာ(သာလြန္မင္း) ႏွင့္ မင္းရဲေက်ာ္စြာတို႔ကို သံသယမ်ားျဖစ္ေစရန္ ေသြးခြဲသည့္အေနျဖင့္ စာမ်ားေစသည္။ Continue reading

အေနာက္ဖက္လြန္မင္း

မဟာဓမၼရာဇာ ဘြဲ႔ခံ အေနာက္ဖက္လြန္မင္း ခရစ္ႏွစ္ (၁၆၀၅-၁၆၂၈)သည္ ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္၏ ဒုတိယေျမာက္မင္းျဖစ္သည္။ ဖခင္ျဖစ္သူ ေညာင္ရမ္းမင္းတရားႀကီးမၿပီးျပတ္ခဲ့သည့္ ႏိုင္ငံသိမ္းသြင္းေရးလုပ္ငန္းမ်ားကို ဆက္လက္၍ အားထုတ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့သူလည္း ျဖစ္သည္။
Continue reading

ဘယ္သူ႕ေၾကာင္႕လဲ?…..ဘယ္အရာေၾကာင္႕လဲ ?

ဗုဒၶဘာသာတို႕အတြက္ အဓိကက်တဲ႕ ဒီေမးခြန္းေလး ၂ ခုကို ေမးၾကည့္ၾကရေအာင္။ဗုဒၶဘာသာမွန္ရင္ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ရင္ေတာ႕
ဒီေမးခြန္းေလး ၂ ခုရဲ႕အေျဖကို တိတိက်က် သိဘို႕လိုအပ္ပါလိမ္႔မယ္။အေျဖမေျပာခင္ ကၽြန္ေတာ္႕တို႕ အရင္စမ္းစစ္ၾကည့္ရေအာင္။
ကို္ယ္႔ရဲ႕မိရိုးဖလာ ရိုးရာယဥ္ေက်းမႈအရ အဘိုးအဘြားေတြေရွ႕ကလွဴဒါန္းသြားလို႕ ကိုယ္ကေနာက္ကေန အဲဒီအတိုင္းလိုက္နာမွတ္သားၿပီး
လွဴဒါန္းမႈေတြျပဳေနတာလား (ဒါမွမဟုတ္)သူတစ္ပါးလွဴဒါန္းလို႕ဂုဏ္ပကာသနေတြမက္ေမာၿပီး လူတကာ အထင္ႀကီးေအာင္
ေျပာစမတ္ျပဳေအာင္ လွဴဒါန္းတာလား?(ဒါမွမဟုတ္)ေစတနာအရင္းခံသက္သက္ေၾကာင္႕လွဴဒါန္းတာလား ?
ရာထူးေတြတက္ခ်င္လို႕မ်က္နွာလုပ္ၿပီး ဂုဏ္မက္ေမာကာ အခြင္႕အေရးေတြရေအာင္ လွဴဒါန္းလိုက္ၾကတာလား?
ကံကံ၏ အက်ိဳးတရားကို အမွန္တကယ္ယံုၾကည္လို႕ အလွဴဒါနေတြ စဲြစဲြၿမဲၿမဲ ျပဳလုပ္ေနၾကတာလား?
နိဗၺာန္ရဲ႕အေထာက္အပံ႕ တစ္ကယ္ျဖစ္မွန္းသိလို႕ ကုသိုလ္ဒါနေတြ ေန႔စဥ္ျပဳလုပ္ေနၾကတာလား?
Continue reading

ေညာင္ရမ္းမင္းတရားႀကီး

ေညာင္ရမ္းမင္းတရားႀကီး(၁၆၀၀- ၁၆၀၆)၏ ငယ္မည္မွာ ရွင္သစၥာျဖစ္သည္။ ဘုရင့္ေနာင္ အိမ္ႏွိမ့္တြင္ရွိေနစဥ္ အရပ္သူခင္ျပည့္စံုႏွင့္ သင့္ျမတ္ေပါင္းသင္းကာ ဖြားျမင္သူျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။ နန္းတြင္းသို႔ေရာက္လာပံုမွာ က်န္စစ္သား၊သမၻဴလႏွင့္ ရာဇကုမာရ္တို႔ ဇာတ္လမ္းကဲ့သို႔ပင္ျဖစ္သည္။ Continue reading

ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္

တပင္ေရႊထီး၊ဘုရင့္ေနာင္ တို႔တည္ေထာင္ခဲ့သည့္ ဒုတိယျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံၾကီးသည္ ဘုရင့္ေနာင္၏ သားေတာ္ နႏၵဘုရင္ လက္ထက္အေရာက္တြင္ အခ်ိန္တိုတိုျဖင့္ လြယ္ကူစြာျပိဳကြဲသြားရျပီးေနာက္ ႏိုင္ငံတ၀န္းလံုးတြင္ ပေဒသရာဇ္ငယ္မ်ား တစ္နယ္တစ္မင္း အသီးသီး ထူေထာင္ၾကျပီး အခ်င္းခ်င္းတိုက္ခိုက္ခဲ့ၾကသည္။ ထိုသို႔ေသာအေျခအေနတြင္ ဘုရင့္ေနာင္၏ သားေတာ္ တစ္ပါးျဖစ္သည့္ မင္းရဲနႏၵမိတ္ဘြဲ႔ခံ ေညာင္ရမ္းစား ရွင္သစၥာသည္ မဟာသီဟသူရဘြဲ႔ျဖင့္ ေညာင္ရမ္းမင္းဆက္(၁၆၀၀-၁၇၅၂) ကိုစတင္တည္ေထာင္သည္။၄င္းႏွင့္ ၄င္းေနာက္ နန္းတက္ၾကသည့္ အေနာက္ဖက္လြန္မင္း၊သာလြန္မင္း တို႔သည္ အင္း၀၊ျပည္၊ေတာင္ငူ၊ဟံသာ၀တီ ႏွင့္ သန္လ်င္စသည့္ ေဒသမ်ားကို အစဥ္အဆက္ သိမ္းပိုက္ကာ မတည္မျငိမ္ျဖစ္မႈမ်ားကို အဆံုးသတ္ခဲ့ၾကသည္။
Continue reading

အင္း၀မင္းဆက္

အေနာ္ရထာလက္ထက္မွ စတင္ကာ အင္အားႀကီးခဲ့ေသာ ပုဂံသည္ ၁၃ရာစုအလယ္မွစကာ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ အင္အားနည္းပါးလာၿပီး ေနာက္ဆံုးတြင္ ေျမာက္ဖက္မွတရုတ္ႏိုင္ငံကို သိမ္းပိုက္ၿပီး ေတာင္ဖက္သို႔ ဆက္လက္နယ္ခ်ဲ႕လာသည့္ မြန္ဂိုတို႔၏ တိုက္ခိုက္ဖ်က္စီးမႈေၾကာင့္ ပ်က္စီးျခင္းသို႔ေရာက္ရသည္။ မြန္ဂိုတို႔ အျပန္တြင္ ေက်ာ္စြာ ကိုပုဂံတြင္ နန္းတင္ခဲ့ေသာ္လည္း အမွန္တကယ္ ၾသဇာႀကီးေနသည္ မွာ ရွမ္းညီေနာင္ သံုးဦးျဖစ္သည္။
Continue reading

ေရႊျမန္မာတို႕ရဲ႕ အင္းဝ ေနျပည္ေတာ္

ယေန႔အင္းဝသည္ ဂႏၲဝင္အမည္က ရ႒ပူရ သို႔မဟုတ္ ရတနာၿမိဳ႔ေတာ္ဟူ၍ ဧရာဝတီျမစ္နဒီႏွင့္ ျမစ္ငယ္ျမစ္တုိ႔ ဆံုဆည္းရာ ၿမိဳ႔ငယ္ေလးတစ္ခုမွ်သာ ျဖစ္လ်က္ ေက်ာက္ဆိုင္ခ႐ိုင္အတြင္း ရြာသိမ္ ၁၁ ခု ၿခံရံၿပီး ထိုစဥ္ကလို ဟန္ပန္မစန္႔ဝါ ျမန္မာ့အင္ပါယာသစ္တစ္ခုမွာ ၁၂၈၇ ခုတြင္ တ႐ုတ္ဘုရင္ ကုဗလိုင္ခံ၏ စစ္တပ္လက္တြင္း ပုဂံေနျပည္ေတာ္ႏွင့္တကြ တတိုင္းျပည္လံုး က်ဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေလသည္။
Continue reading

အလွဴဒါနနဲ႕ပါတ္သက္ၿပီးပုဂၢိဳလ္ (၄) ေယာက္ရွိွိသည္။ ၄င္းးပုဂၢိဳလ္ (၄) ေယာက္ ရရွိနိုင္တဲ႔ အက်ိဳးတရားမ်ားကေတာ႔

နံပါတ္ (၁) ပုဂၢိဳလ္
ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ကေတာ႕ ကုသိုလ္ဒါနေတြကို ျပဳလုပ္လွဴဒါန္းပါတယ္။
ဒါေပမဲ႕ တစ္ျခားသူေတြကို ကုိသိုလ္ဒါနေတြ ျပဳလုပ္ဘို႔ တိုက္တြန္းႏိုးေဆာ္မွဳ မရွိတဲ႕ ပုဂၢိဳလ္။
(1) The Person who himself offers something (or) donates properties (or)
does meritorious deeds (or) gives a charity but does not advise other, try hard
to persuade others, urge others to do so;

ယခုဘ၀ ေနာက္ဘ၀ သံသရာတစ္ေလွ်ာက္မွာ ကိုယ္တုိင္ကိုယ္က်ကုသိုလ္ေကာင္းမွဳျပဳတဲ႕
အတြက္ေၾကာင္႔ စည္းစိမ္ခ်မ္းသာ ျပည့္ျပည့္စံုစံုနဲ႔ေတာ႕ေနႏုိင္ပါတယ္။
ဒါေပမဲ႔ သူတစ္ပါးကိုကုိလ္ေကာင္းမွဳျပဳဘို႕ မတိုက္တြန္းတဲ႕အတြက္ေၾကာင္႕
မိတ္ေဆြအေပါင္းအေဖၚမရွိဘဲ တစ္ကိုယ္တည္း ေနရတတ္ပါတယ္။
Continue reading